Sąd Najwyższy oddalił skargę nadzwyczajną Prokuratora Generalnego w sprawie uchylenia środka zabezpieczającego w postaci pobytu w zakładzie psychiatrycznym w stosunku do sprawcy, wobec którego stwierdzono niepoczytalność w czasie popełnienia czynu zabronionego

Prokurator Generalny wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia. Postawił zarzut oczywistej sprzeczności istotnych ustaleń sądu odwoławczego z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegającą na przyjęciu przez sąd odwoławczy braku podstaw do dalszego stosowania środka zabezpieczającego w postaci pobytu w zakładzie psychiatrycznym podejrzanego. Decyzję tę podjęto na podstawie opinii biegłych psychiatrów i psychologa, w następstwie czego doszło faktycznie do utrzymania w mocy postanowienia sądu I instancji o uchyleniu wobec podejrzanego środka zabezpieczającego w postaci pobytu w zakładzie psychiatrycznym.

Zdaniem autora skargi nadzwyczajnej, dotychczasowa linia życiowa podejrzanego, a zwłaszcza okoliczności, iż leczył się on od wielu lat psychiatrycznie oraz w przeszłości rezygnował z tego leczenia (co skutkowało popełnieniem przez niego czynu zabronionego), treść opinii psychiatrycznej, wydanej w trakcie toczącego się w związku z powyższym czynem postępowania karnego, świadczyły o tym, że leczenie podejrzanego w warunkach ambulatoryjnym byłoby nieskuteczne. Nadal aktualna pozostaje zatem potrzeba dalszego stosowania środka zabezpieczającego w postaci pobytu w zakładzie psychiatrycznym, co miałoby zapobiec ponownemu popełnieniu przez podejrzanego czynu zabronionego o znacznej społecznej szkodliwości.

Sąd Najwyższy uznał, że przytoczona argumentacja nie wypełniła przesłanki szczególnej skargi nadzwyczajnej w postaci oczywistej sprzeczności stanu faktycznego z zebranym w sprawie materiałem dowodowym. Odmienność wniosków wynikających z dwóch różnych opinii biegłych o stanie psychicznym sprawcy, sporządzonych na innych etapach postępowania, w oparciu o odrębne podstawy prawne i mających na celu wykazanie innych okoliczności (pierwsza – ustalenia, czy sprawca dopuścił się zarzucanego mu czynu w stanie niepoczytalności oraz druga - weryfikacji, czy konieczne jest dalsze stosowanie wobec niego środka zabezpieczającego w postaci pobytu w zakładzie psychiatrycznym, w związku z upływem 6-miesięcznego okresu, w przypadku którego wymagane jest ustalenie potrzeby dalszego stosowania tego środka) nie może zostać uznana za przesłankę świadczącą o błędnej ocenie przez sąd stanu faktycznego sprawy. Tym bardziej nie może być to błąd oczywisty. Sąd Najwyższy uznał, że dla uchylenia postanowienia sądu odwoławczego nie było wystarczające samo przekonanie autora skargi nadzwyczajnej, zbudowane na wybiórczo wybranych dowodach, że w dalszym ciągu istnieje wysokie prawdopodobieństwo, iż sprawca może popełnić ponownie czyn zabroniony o znacznej społecznej szkodliwości w związku z chorobą psychiczną. Znamienne są w tym względzie również ustalone w trakcie postępowania okoliczności, że podejrzany odbywa aktualnie bez zakłóceń orzeczone wobec niego środki zabezpieczające, regularnie kontynuuje leczenie, jak również ma ustabilizowaną sytuację osobistą i rodzinną. Względy te przemawiają przeciwko uchyleniu zaskarżonego postanowienia oraz umieszczeniu go w zakładzie psychiatrycznym.

Sąd Najwyższy zwrócił również uwagę, że poza szerokim uzasadnieniem zarzutu postawionego zaskarżonemu postanowieniu nie wyjaśniono, w jaki sposób i w jakim zakresie to konkretne orzeczenie naruszało zasady demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej. Samo wskazanie, że sąd wydając zaskarżone postanowienie naruszył zasadę swobodnej oceny dowodów i nie zweryfikował odpowiednio materiału dowodowego, nie mogło bowiem zostać uznane za czyniące zadość przesłance, o której mowa in principio art. 89 § 1 u.SN.


​I NSNk 2/20