Komisja Nadzwyczajna ds. nielegalnej inwigilacji wysłuchała byłego szefa CBA i byłego wiceministra MSWiA [15.02.2022]

W ocenie byłego szefa CBA Pawła Wojtunika system Pegasus nie był konieczny do pracy tego biura. Uznał, że zakup Pegasusa godzi w niezależność, która jest podstawą działania tej instytucji, a pozyskanie środków na jego zakup spoza pieniędzy budżetowych  określił jako „skandaliczne i bez precedensu”. Jego zdaniem taki zakup spoza środków budżetowych rodzi możliwość korupcji.

Były szef CBA pytany przez przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej Marcina Bosackiego o ocenę zakupu tego systemu i jego wykorzystanie powiedział, że tak, jak większość obywateli ocenia to negatywnie. „Sama procedura zakupu przeczy istocie CBA i jest zaprzeczeniem niezależności” – powiedział Paweł Wojtunik. Nie odpowiedział na pytanie, jakie służby mogły korzystać poza CBA z podsłuchów Pegasusem, gdyż, jak powiedział, „nie chce się przyczynić do dewastacji służb bezpieczeństwa państwa”. Dodał, że może takie informacje przekazać na niejawnym posiedzeniu.

Paweł Wojtunik podzielił niepokój senatorów o to, że serwery gromadzące dane z systemu Pegasus znajdują się poza granicami Polski. W jego ocenie jest to potencjalnie niebezpieczne, bo z tych materiałów mogą korzystać  służby innych państw. Dodał, że z uwagi na to, że nie wiadomo jak gromadzone są informacje pozyskane za pomocą Pegasusa, systemu tego nie zakupiło amerykańskie FBI.

Zdaniem byłego szefa CBA Pegasus to narzędzie stworzone dla służb wywiadowczych i kontrwywiadowczych oraz do prowadzenia działań poza granicami kraju. Natomiast stosowanie tego narzędzia wobec obywateli własnego państwa legalnie jest niemożliwe, bo trudno ograniczyć zakres działania tego urządzenia - podkreślił.

Były szef CBA omówił sposób pracy CBA za pierwszych rządów PiS i przed objęciem przez niego kierownictwa służby. „Zastałem organizację, która była bardzo nakierowana na stosowanie kontroli operacyjnej. Była ona pierwszym narzędziem używanym wówczas przez CBA”- podkreślił. Szefem CBA był wtedy obecny minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Kamiński, a wiceszefem obecny wiceminister w tym resorcie, Maciej Wąsik. Mówił też, że za pierwszych rządów PiS służby szeroko stosowały podsłuchy.

W ocenie Pawła Wojtunika CBA obecnie nie zajmuje się tropieniem nieprawidłowości władzy, co leży w naturze tej służby, tylko zajmuje się opozycją. Jak mówił służby w państwie rządzonym przez PiS są nadzorowane przez polityków, a CBA wykonuje zadania polityczne i jest narzędziem  w ręku obecnej władzy. „CBA ze służby policyjnej stała się policją polityczną” - powiedział.

Wiceminister MSWiA i MSW w latach 2007-2012 gen. policji Adam Rapacki podkreślił, że zakup tak ofensywnego narzędzia jakim jest Pegasus przez CBA budzi kontrowersje. Jak mówił, nie dziwiłby taki zakup realizowany przez służby wywiadowcze czy kontrwywiadowcze, by chronić interesów państwa. Tymczasem zakupu dokonuje CBA, służba policyjna, która zajmuje się zwalczaniem przestępczości korupcyjnej tudzież innymi patologiami występującymi w gospodarce. Gen. Rapacki dodał, że zdziwienie budzi także zakup tego systemu od pośrednika, a nie bezpośrednio od producenta, a także, że nie kupiono go z pieniędzy budżetowych.

Zdaniem Adama Rapackiego Pegasus powinien uzyskać certyfikację Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. "Powinien taką certyfikację uzyskać po to, żeby był on bezpiecznie stosowany w kraju i by gwarantowało to ochronę informacji niejawnych, które są przetwarzane przez ten system" - powiedział. "Z punktu widzenia policyjnego patrząc na to, że taki system by się przydał, to wykorzystanie tego systemu powinno być absolutnie krystaliczne w bardzo jasnych, przejrzystych sprawach. A więc w takich, gdzie mamy do czynienia z liderami zorganizowanych grup przestępczych, gdzie mamy do czynienia ze zwalczaniem potencjalnych terrorystów, czy gdzie mamy do czynienia z najcięższą przestępczością" - zaznaczył. Podkreślił, że informacje uzyskane z systemu Pegasus nie mogą być materiałem dowodowym w procesach karnych, bo w tym systemie istnieje możliwość modyfikacji uzyskanych informacji.

Zaniepokojenie gen. Rapackiego wzbudziło także to, wobec kogo tego systemu używano.  „Trudno podejrzewać panią prokurator Wrzosek o to, że jest szefem zorganizowanej grupy przestępczej” – mówił. Dodał, że nie widzi podstawy prawnej do stosowania tak wyrafinowanego systemu w stosunku do osób, co do których zostało ujawnione, że ten system stosowano.

Przewodniczący Komisji Nadzwyczajnej, senator Marcin Bosacki poinformował, że komisja zbierze się w środę 23 lutego br. Zapowiedział też, że komisja w dalszych pracach, zgodnie z sugestią Pawła Wojtunika, podejmie starania dotyczące sprawdzenia protokołów z prac Sejmowej komisji śledczej ds. nacisków, by poznać metody działania CBA do 2009 r. i po 2015 r., a także sprawdzi, czy możliwe będzie zorganizowanie niejawnego posiedzenia komisji z udziałem Pawła Wojtunika.

Senacka Komisja Nadzwyczajna, która powstała 12 stycznia br. wyjaśnia przypadki nielegalnej inwigilacji z użyciem oprogramowania Pegasus, ich wpływu na proces wyborczy w RP, ma także przygotować projekt reformy służb specjalnych Powołanie komisji nastąpiło po uzyskaniu informacji o ustaleniach działającej przy Uniwersytecie w Toronto grupy Citizen Lab. Podała ona, że za pomocą tego oprogramowania byli inwigilowani senator KO Krzysztof Brejza, mec. Roman Giertych i prokurator Ewa Wrzosek.

NAGRANIA WIDEO POSIEDZEŃ KOMISJI /przekierowuje na stronę Senatu RP/:

Komisja Nadzwyczajna do spraw wyjaśnienia przypadków nielegalnej inwigilacji, ich wpływu na proces wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej oraz reformy służb specjalnych (9.) - 15.02.2022 r. - cz. 1;

Komisja Nadzwyczajna do spraw wyjaśnienia przypadków nielegalnej inwigilacji, ich wpływu na proces wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej oraz reformy służb specjalnych (9.) - 15.02.2022 r. - cz. 2;

opublikowano: 15.02.2022
zdjęcia fotogalerii: K. Czerwińska / Kancelaria Senatu

POLECANE: 

Komisja nadzwyczajna ds. nielegalnej inwigilacji wysłuchała ekspertów z Kanady [17.01.2022]

Komisja Nadzwyczajna ds. nielegalnej inwigilacji wysłuchała senatora Krzysztofa Brejzy;

Senat RP: Komisja Nadzwyczajna ds. inwigilacji wysłuchała m.in. prezesa AgroUnii Michała Kołodziejczaka;

Pismo przewodniczącego senackiej komisji nadzwyczajnej ds. nielegalnej inwigilacji do ministra spraw wewnętrznych;

iTV Sejm: Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka [09.02.2022] - inwigilacja obywateli w sposób nadużywający prawa;