W Senacie odbył się finał konkursu „Sołtys Roku 2022”

„Nasz statystyczny sołtys to osoba, która znakomicie potrafi integrować wieś, dobry organizator, realizator mikroinwestycji, który sam potrafi zakasać rękawy do pracy, wolontariusz, członek co najmniej jednego stowarzyszenia, animator sportu i turystyki” – wyliczał redaktor naczelny „Gazety Sołeckiej” Ryszard Jałoszyński. Jak dodał, średni staż sołtysów wynosi około 12 lat, a średnia wieku – 52 lata. Zwrócił też uwagę na coraz liczniejszą grupę młodych sołtysów, trzydziesto- i dwudziestolatków. „Młodzi sołtysi to osoby, które nie tylko zdecydowały się związać swoje życie ze wsią, ale pragną także pracować na rzecz rozwoju swoich sołectw i dla dobra lokalnej społeczności” – podkreślił redaktor naczelny „Gazety Sołeckiej”.

Tytuł Sołtysa Roku 2022 zdobyli: Maria Boryczka (sołectwo Knieja, woj. kujawsko-pomorskie), Jerzy Frątczak (sołectwo Rachowa, woj. wielkopolskie), Marian Grzegolec (sołectwo Górno, woj. świętokrzyskie), Małgorzata Jakubowska (sołectwo Grabowo Królewskie, woj. wielkopolskie), Roman Myśliwiec (sołectwo Husynne, woj. lubelskie), Michał Nowak (sołectwo Radunica, woj. pomorskie), Andrzej Piotrowicz (sołectwo Prądy, woj. opolskie), Dawid Stawiak (Siemianice, woj. dolnośląskie), Wiesław Tokar (Miedziana Góra, woj. świętokrzyskie), Elwira Wentlant (sołectwo Kadłubia, woj. lubuskie).

W tej edycji konkursu tytuł Sołtysa Seniora otrzymał Michał Kościelniak z Gwizdanowa w woj. dolnośląskim, który pełni funkcję sołtysa już 46 lat.

„Nie byłoby nas tu dzisiaj, gdyby nie mieszkańcy, którzy nas wybrali. To oni dają nam też siłę do codziennego działania” – mówił jeden z laureatów konkursu, sołtys Radunicy Michał Nowak. „Bycie sołtysem to ogromna przygoda, zaszczyt, ale też wyrzeczenia” – ocenił.

Za wieloletnią pracę na rzecz konkursu „Sołtys Roku” Marszałek Senatu Tomasz Grodzki uhonorował senackimi medalami byłą redaktor naczelną „Gazety Sołeckiej” i inicjatorkę konkursu Joannę Iwanicką i Ewę Korzuchowską.

Galę konkursu poprzedziła konferencja „Aktywne sołectwo siłą samorządu lokalnego”, przygotowana przez komisje: Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi we współpracy z organizatorami konkursu. Otwierając senackie spotkanie, Marszałek Senatu RP prof. Tomasz Grodzki ocenił, że sołectwa to „esencja samorządności”. „To od was zaczyna się marsz w górę, po kolejnych szczeblach samorządności” – mówił, zwracając się do obecnych na konferencji sołtysek i sołtysów. Jak podkreślił, sołtysi są najbliżej obywateli. „Doceniamy waszą ciężką i odpowiedzialną pracę, która przyczynia się do budowania społeczeństwa obywatelskiego i samorządnego” – zapewnił Marszałek Senatu. Gratulując laureatom konkursu „Sołtys Roku 2022”, życzył im dumy z dotychczasowych osiągnięć i wielu kolejnych sukcesów oraz satysfakcji z działania na rzecz innych. „Dzięki takim ludziom, jak wy, małe wspólnoty są zdolne do wielkich rzeczy, a polska wieś staje się coraz lepszym miejscem do życia” – mówił marszałek Tomasz Grodzki.

Przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senator Jerzy Chróścikowski przypomniał, że od 1 lipca 2023 r. sołtysi, którzy pełnili funkcję przez co najmniej 2 kadencje, nie mniej niż przez 8 lat i osiągnęli wiek emerytalny, będą mogli otrzymać świadczenie w wysokości 300 zł. Podkreślił, że Senat, doceniając rolę sołtysów i ich ogromne zaangażowanie w sprawy wsi, był bardzo przychylny temu rozwiązaniu. Z kolei wiceprzewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej senator Wadim Tyszkiewicz odnosząc się do funduszu sołeckiego, ocenił, że są to najefektywniej wydane pieniądze.

„Liderzy wiejscy i zaangażowani mieszkańcy to najcenniejszy kapitał gminy” – przekonywała w swoim wystąpieniu Joanna Wons-Kleta, wójt Pawonkowa. „Aktywność obywatelska jest konieczna, aby polska wieś się rozwijała” – dodała. Na poparcie tej tezy przedstawiła wyniki badania dotyczącego aktywności obywatelskiej, przeprowadzonego przez Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN oraz Fundację Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej. Wykorzystano w nim takie mierniki aktywności, jak: czynne prawo wyborcze, liczba organizacji pozarządowych, odsetek podatników PIT przekazujących 1,5% na organizacje pożytku publicznego, aktywność w pozyskiwaniu środków zewnętrznych. Z badania wynika, że w gminach, w których mierniki te miały wysokie wartości, mieszkańcy chętnie angażowali się w działania oddolne.

O znaczeniu dobra wspólnego dla społeczności mówił Tomasz Schimanek, ekspert Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce. Wskazywał, że dobro wspólne jest wartością, która mimo różnic, łączy członków wspólnoty, pozwala budować wzajemne relacje. Może zatem służyć wzmacnianiu i rozwoju lokalnych społeczeństw. Tomasz Schimanek poinformował, że w ramach programu Lokalne Partnerstwa PAFW, finansowanego przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności i realizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce, od 2009 r. powstało 58 lokalnych partnerstw na rzecz dobra wspólnego w 121 gminach. W działania zaangażowało się ponad 1200 partnerów (m.in. instytucje samorządowe, organizacje lokalne i lokalni liderzy, przedsiębiorcy). Dzięki tym projektom udało się m.in. utworzyć lokalną internetową telewizję obywatelską w Grodzisku Mazowieckim, zagospodarować publiczny park w Biłgoraju,  uruchomić w Płużnicy „Współdzielnię” – przyjazne i nowoczesne miejsce edukacji nieformalnej dla mieszkańców, a w Ornecie – Centrum Integracji Lokalnej. Niektóre z projektów promują lokalne produkty, np. w Dolinie Baryczy powstał „Szlak karpia”, a w okolicach Warki  – „Szlak jabłkowy”.

opublikowano:; 15.06.2023 / zdjęcia: Marta Marchlewska-Wilczak, Kancelaria Senatu