Komisja Nadzwyczajna ds. inwigilacji składa doniesienia do prokuratury

Przewodniczący komisji zwrócił także uwagę na wydarzenia, które miały miejsce w dniu, kiedy komisja przyjmowała swój raport. „Zdarzyły się dwie rzeczy, które potwierdzają opresyjny, autorytarny charakter rządów PiS. Po pierwsze, zaraz po naszym raporcie oskarżono o absurdalne zarzuty sprzed dekady główną ofiarę skandalu z Pegasusem, czyli pana senatora Brejzę. A po drugie, przez kilka godzin w prokuraturze wczoraj przesłuchiwano, uniemożliwiając mu spotkanie z nami pana Roberta Ziółkowskiego, który posiada informacje nt. podsłuchów w hotelach Polskiego Holdingu Hotelowego” – mówił senator Bosacki. „Po tych działaniach PiS-u i pana Ziobry tym bardziej chętnie podpisałem dzisiaj pierwsze zawiadomienia do prokuratury na panów Kamińskiego, Bejdę, Patkowskiego, Wosia - wszystkich, którzy kupowali, a potem używali wobec przeciwników tej władzy systemu Pegasus” – dodał przewodniczący komisji.

Wiceprzewodnicząca komisji i wicemarszałkini Senatu RP Gabriela Morawska-Stanecka zwróciła uwagę, że przy zakupie Pegasusa złamano dyscyplinę finansów publicznych i wiele przepisów innych ustaw – w tym o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym i Kodeksu karnego wykonawczego - który, mówi o przeznaczeniu środków z Funduszu Sprawiedliwości na pomoc ofiarom przestępstw, a zostały one przeznaczone na zakup tego tej broni cybernetycznej. Naruszono również przepisy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz szereg przepisów Kodeksu karnego. „Naruszono konstytucyjne prawa jednostek. W związku z czym w tym naszym raporcie końcowym znalazły się wszystkie przestępstwa, które miały miejsce przy stosowaniu, zakupie, używaniu Pegasusa” – powiedziała wicemarszałkini.

Zastępca przewodniczącego komisji senator Sławomir Rybicki ocenił, że w ciągu ośmioletnich rządów PiS inwigilacja w Polsce przybrała ogromną i niekontrolowaną skalę. „11 służb ma prawo do inwigilacji Polaków, do wkraczania bez kontroli w ich prywatne życie, w tajemnicę korespondencji. I jest to sytuacja nie do zaakceptowania” – podkreślił. Wskazał, że rekomendacje komisji zalecają, aby ustawodawca wziął pod uwagę konieczność objęcia nadzorem służb specjalnych w Polsce poprzez zwiększenie kompetencji sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych, ale również rozszerzenie uprawnień Rzecznika Praw Obywatelskich, a także sądów.

Członek komisji i wicemarszałek Senatu Michał Kamiński podkreślił, że prace komisji dotyczyły obrony naszych praw obywatelskich, ale także – jak to ujął - obrony naszych kieszeni przed marnotrawstwem i złodziejstwem. „Część zarzutów, które formułujemy, dotyczy jak prawie zawsze przy tej władzy, braku szacunku dla publicznego pieniądza” – zauważył.

Członkini komisji senator Magdalena Kochan zwróciła uwagę, że za pomocą Pegasusem manipulowano życiem senatora Brejzy. „W momencie, kiedy postawiliśmy kropkę nad i, powiedzieliśmy, kto z imienia i nazwiska odpowiada za tego rodzaju proceder uprawiany przez władze, Krzysztofowi Brejzie ponownie stawia się zarzuty. Nikt rozsądnie myślący nie uwierzy w te bzdurne zarzuty sprzed 10 lat, a jednak zostały postawione” – zaznaczyła senator Kochan.

„Po 1,5, roku pracy komisji z pełną odpowiedzialnością mogę stwierdzić, że mieliśmy, do czynienia ze zorganizowaną grupą przestępczą, działającą bezprawnie, używającą narzędzia, które w żaden sposób demokratycznym kraju nie powinny być używane” – podsumował członek komisji senator Wadim Tyszkiewicz.

Komisja Nadzwyczajna do spraw wyjaśnienia przypadków nielegalnej inwigilacji, ich wpływu na proces wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej oraz reformy służb specjalnych 6 września br. zatwierdziła raport końcowy ze swoich prac. Wynika z niego, że w Polsce programu Pegasus użyto w stosunku do osób, wobec których nie toczyło się żadne postępowanie dotyczące udziału w popełnieniu przestępstwa, a ofiarami inwigilacji stawały się osoby, które krytycznie oceniały politykę PiS. Inwigilowani tym programem byli m.in. senator Krzysztof Brejza, prokurator Ewa Wrzosek, mecenas Roman Giertych, prezydent Sopotu Jacek Karnowski, prezes Agrounii Michał Kołodziejczak, czy przedsiębiorca Andrzej Długosz. Stosowanie systemu operacyjnego wobec wszystkich osób, wysłuchanych przez komisję, rażąco naruszało wskazane stan­dardy konstytucyjne.

Senatorowie napisali w raporcie, że zakup Pegasusa odbył się nielegalnie i niezgodnie z prawem, z naruszeniem przepisów ustawy o CBA oraz kilkunastu innych przepisów związanych z finansami publicznymi.  Komisja uznała, że obecny stan prawny w Polsce nie gwarantuje skutecznej kontroli nad służbami specjalnymi. Ponadto orzekła, że ze względu na niemożność zrealizowania akredytacji i weryfikacji wymagań bezpieczeństwa teleinformatycznego, związanego z ochroną informacji niejawnych, Pegasus nie może być stosowany na gruncie polskiego prawa.

Komisja oceniła - na podstawie wysłuchań osób inwigilowanych przez system Pegasus oraz opinii prawnych ekspertów -  że wybory z 2019 r. nie były uczciwe i nie dawały ich uczestnikom równych szans.



Senatorowie zapoznają się obecnie z raportem z prac Komisji Nadzwyczajnej ds. wyjaśnienia przypadków nielegalnej inwigilacji, ich wpływu na proces wyborczy w Rzeczpospolitej Polskiej oraz reformy służb specjalnych. Komisja Nadzwyczajna stwierdziła, że programu Pegasus w Polsce użyto w stosunku do osób, wobec których nie toczyło się żadne postępowanie doty­czące udziału w popełnieniu przestępstwa, a ofiarami inwigilacji były osoby krytycznie oceniające politykę PiS. W ocenie członków komisjistosowanie systemu operacyjnego wobec wszystkich wysłuchanych osób rażąco naruszało stan­dardy konstytucyjne. Jak napisano w raporcie, zakup Pegasusa odbył się nielegalnie i niezgodnie z prawem, z naruszeniem przepisów ustawy o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym oraz kilkunastu innych przepisów dotyczących finansów publicznych.  Komisja uznała też, że obec­ny stan prawny w Polsce nie gwarantuje skutecznej kontroli nad służbami specjalnymi. Ponadto ze względu na niemożność zrealizowania akredytacji i weryfikacji wymagań bezpieczeństwa teleinformatycz­nego związanego z ochroną informacji niejawnych Pegasus nie może być stosowany na gruncie polskiego prawa. Jak oceniła komisja, wybory w 2019 r. nie były uczciwe i nie dawały równych szans ich uczestnikom. Komisja podjęła decyzję o zawiadomieniu prokuratury o możliwości popełnienia przestępstw związanych z aferą Pegasusa  przez funkcjonariuszy organów władzy publicznej, powiązanych  z zakupem i stosowaniem tego  oprogramowania. Komisja rekomenduje ponadto uchwalenie ustawy dotyczącej zasad prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz poddanie służb policyjnych – w zakresie ochrony praw i wolności – kontroli Rzecznika Praw Obywatelskich i sądów, służb specjalnych nato­miast – kontroli rządu i parlamentu. Opowiada się też za przyznaniem Najwyższej Izby Kontroli uprawnień prokuratorskich i zwiększeniem kompetencji RPO. Komisja postuluje, by Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego zapewniała cyberbezpieczeństwo wszystkim sztabom wyborczym, a także by Sąd Najwyższy, stwierdzając ważności wyborów, mógł badać przebieg całego procesu wyborczego, a nie tylko samego głosowania. Komisja postuluje także rozdzielenie funkcji ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego.

opublikowano: 07.09.2023 / zdjęcia: Tomasz Paczos, Kancelaria Senatu

POLECANE

W Senacie powstała komisja nadzwyczajna ds. inwigilacji;

Senat RP: komisja nadzwyczajna ds. nielegalnej inwigilacji wysłuchała prezesów NIK;

Komisja nadzwyczajna ds. nielegalnej inwigilacji wysłuchała ekspertów z Kanady [17.01.2022];

iTV Sejm: Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka [09.02.2022] - inwigilacja obywateli w sposób nadużywający prawa;

Komisja Nadzwyczajna ds. nielegalnej inwigilacji wysłuchała byłego szefa CBA i byłego wiceministra MSWiA [15.02.2022];

Komisja Nadzwyczajna ds. inwigilacji wysłuchała prezydenta Inowrocławia Ryszarda Brejzę i posłankę Magdalenę Łośko;

PE: Oprogramowanie szpiegowskie - Oświadczenie koordynatorów komisji o odmowie współpracy przez polskie władze;

Komisja Nadzwyczajna ds. nielegalnej inwigilacji wysłuchała posła Napieralskiego i ekspertów;

Komisja nadzwyczajna ds. nielegalnej inwigilacji wysłuchała senatora Krzysztofa Brejzę;

Podsumowanie posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej ds. nielegalnej inwigilacji - wysłuchano Roberta Ziółkowskiego, powiązanego z tzw. aferą holdingu hotelowego;