Zadośćuczynienie za naruszenie praw pacjenta

W związku ze stwierdzonym niezłośliwym nowotworem prawego jajnika pacjentka zgłosiła się do szpitala na operację. Przed operacją nie została poinformowana o podwyższonym ryzyku zabiegu związanym z wcześniej przebytymi operacjami. Nie zastosowano też okołooperacyjnej profilaktyki antybiotykowej. Podczas operacji usunięto również macicę i lewy jajnik, na co pacjentka nie wyrażała zgody. Pacjentka straciła więc możliwość zajścia w ciążę i urodzenia dziecka. Dodatkowo, zabieg wywołał powstanie przetoki, co spowodowało konieczność noszenia pieluchomajtek. Doszło także do zakażenia, w wyniku którego konieczne było długotrwałe i uciążliwe leczenie, w tym przeprowadzenie kilku operacji naprawczych.

Szpital odmówił przyznania pacjentce jakichkolwiek świadczeń odszkodowawczych. Ubezpieczyciel podmiotu przyznał na jej rzecz zaledwie 4 tys. złotych zadośćuczynienia.

Pacjentka wniosła pozew przeciwko szpitalowi. Do procesu przyłączył się Rzecznik Praw Pacjenta, żądając zapłaty dodatkowej kwoty tytułem zadośćuczynienia za naruszenie praw pacjentki.

Sąd Okręgowy w Poznaniu uznał w wydanym wyroku, że personel medyczny powinien udzielić pacjentce wyczerpującej informacji o zakresie operacji oraz możliwych powikłaniach. Poszerzenie zabiegu było niczym nieuzasadnione – w jego trakcie nie zaistniały okoliczności, które by tego wymagały, a w dokumentacji medycznej nie opisano nawet zakresu tej zmiany. Nieprawidłowe było również niezastosowanie profilaktyki antybiotykowej. W związku z tym pacjentce zostało przyznane zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, a także odszkodowanie i renta, jak również ustalono odpowiedzialność szpitala za skutki operacji mogące wystąpić w przyszłości.

Rzecznik wniósł apelację, argumentując, że roszczenia z tytułu ustawy o prawach pacjenta (art. 4 ustawy) oraz kodeksu cywilnego (art. 445) są całkowicie odrębne, zatem sąd powinien wskazać oddzielne sumy obydwu zadośćuczynień.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu zmienił wyrok, w wyniku czego przyznane zostały dwie osobne kwoty zadośćuczynienia. Pierwsza (100 tys. zł) - za krzywdę wynikającą z uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia oraz druga (50 tys. zł) – za naruszenia praw pacjentki. Poszkodowanej znacząco podwyższono także rentę oraz odszkodowanie. Sąd podkreślił ponadto, że wniosek Rzecznika należało potraktować jako odrębny pozew wniesiony na rzecz pacjentki, a następnie połączyć obie sprawy do łącznego rozpoznania.

Szpital wniósł skargę kasacyjną, jednak Sąd Najwyższy jej nie uwzględnił [1].

Odnosząc się do zastrzeżeń wobec udziału w sprawie Rzecznika Praw Pacjenta Sąd Najwyższy podkreślił, że wbrew stanowisku skarżącego Rzecznik zgłosił w istocie odrębny pozew o zapłatę zadośćuczynienia za naruszenie praw pacjenta, a nie rozszerzył żądania zgłoszonego przez powódkę. Rzecznik miał do tego prawo wynikające z ustawy o prawach pacjenta (art. 55). Sąd drugiej instancji trafnie zatem sprostował, że ustalona kwota została zasądzona w zakresie praw pacjenta z powództwa rzecznika. Sąd Najwyższy nie znalazł też podstaw do zakwestionowania wysokości przyznanych kwot.

[1] sygn. II CSKP 677/22

Rzecznik Praw Pacjenta

opublikowano: 05.06.2023 / grafika: RPP gov.pl