10.11.2023 12:46 | Źródło: OPEN MINDED GROUP / BCC

"POLITYKA IMIGRACYJNA” - BUSINESS CENTRE CLUB I KANCELARIA JOANNA TORBÉ-JACKO & PARTNERZY

Podczas konferencji „Co, dalej przedsiębiorco? Co, cię czeka w ciągu najbliższych miesięcy? Otoczenie makro, wyzwania mikro”, która w dniu 9.11 odbyła się na Giełdzie Papierów Wartościowych, BCC zaprezentowało raport dotyczący polityki imigracyjnej.

Polską granicę do początku listopada przekroczyło ponad 16 mln uchodźców. W ubiegłym roku Urząd do Spraw Cudzoziemców wydał decyzje dotyczące udzielenia ochrony międzynarodowej w formie statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej 10,7 tys. osobom. Przy takich ruchach migracyjnych Polski nie stać na to - by, być państwem bez polityki migracyjnej.

Przepisy dotyczące zatrudnienia cudzoziemców są rozchwiane, ale najważniejsze jest to, że brak jest spójnej wizji zarządzania napływającymi imigrantami. Dlatego, absolutnym priorytetem dla polskiej polityki wewnętrznej powinien stać się postulat przyjęcia jednolitego i kompleksowego programu polityki migracyjnej i azylowej.

Pomiędzy skrajnymi stanowiskami prezentowanymi w dyskusjach ideologicznych jest przestrzeń. W niej jest miejsce na rzeczową dyskusję, na równowagę, na kompromis i mądrą pomoc. Państwo, zwłaszcza w dzisiejszej dobie, musi posiadać przemyślaną politykę imigracyjną i azylową. - mówi Joanna Torbé-Jacko ekspertka BCC ds. prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.

W 2022 roku wnioski o udzielenie ochrony międzynarodowej w Polsce złożyło 9,9 tys. cudzoziemców. Byli to w większości obywatele: Białorusi – 3,1 tys. osób, Rosji – 2,2 tys. osób, Ukrainy – 1,8 tys. osób, Iraku – 0,6 tys. osób oraz Afganistanu – 0,4 tys. osób.

Imigracja jest szansą – szansą na wypełnienie luk na rynku pracy i na trendy demograficzne. Jeżeli nadal polityka imigracyjna będzie prowadzona w taki sposób będzie to szansa stracona. Podstawowe założenie mówiące, że polityka migracyjna powinna być dostosowana do priorytetów rynku pracy dawno zostało zapomniane. Przykładem jest choćby błąd polegający na przyjęciu, że z uwagi na napływ uchodźców z Ukrainy, wypełnią oni samoistnie i naturalnie luki na rynku pracy. Nie wzięto przy tym pod uwagę, że główną grupą uchodźców są kobiety i dzieci, co spowodowało że branże w którym prace wykonują głównie mężczyźni stanęły wobec katastrofalnej sytuacji. - twierdzi ekspertka BCC.

Konieczna pilna zmiana

BCC opracowało raport, który zawiera 10 kierunkowych rekomendacji dotyczących polityki migracyjnej.

1. Wyjść z obecnego stanu - bo, Polski nie stać dziś by była krajem straconej szansy i krajem postrzeganym wyłącznie jako obszar tranzytowy.

2. Przyłączyć się do Unii Europejskiej - bo, odwracanie się od wspólnotowego stołu nie przynosi Polsce żadnych korzyści i powinna ona zająć negocjacyjne stanowisko wobec kluczowych dla imigracji aktów prawnych.

3. Szkolić w obszarach strategicznych - bo służby, urzędy i organy państwowe muszą być szkolone na wypadek sytuacji kryzysowych, tak aby sprawnie reagować.

4. Przemyśleć instrumenty pomocowe - bo, instrumenty pomocowe powinny być tworzone z myślą o osiągnięciu konkretnych celów, a nie jako pomoc sama w sobie.

5. Kreować politykę migracyjną mając na uwadze rynek pracy - bo, nie da się prawidłowo określić celów polityki imigracyjnej bez wizji potrzeb rynku pracy teraz i w przyszłości.

6. Podejmować działania niwelujące przekonanie, że Polska jest przystankiem w drodze na Zachód - bo, to jeden z najważniejszych celów jaki powinien przyświecać polityce imigracyjnej.

7. Zatroszczyć się o edukację imigrantów - bo, to oni w przyszłości mogą wypełnić luki na rynku pracy.

8. Opracować narzędzia do eliminowania czarnego rynku pracy cudzoziemców - bo, bez tego polskie przedsiębiorstwa działające legalnie nie mają szansy przetrwać.

9. Uprościć przepisy dotyczące pobytu i zatrudnienia cudzoziemców - bo, przepisy te są dziś niezrozumiałe, rozproszone i niespójne.

10. Przyjąć za pewnik, że konieczna jest integracja - bo, jeżeli imigranci nie będą mieli poczucia więzi społecznych żaden z powyższych celów się nie powiedzie.

Nie odwracać się od UE

Jednym z bardziej kontrowersyjnych i dyskutowanych powszechnie rozwiązań jest nowy mechanizm solidarnościowy (ang. mandatory solidarity), który przewidziany został w projekcie rozporządzenia o zarządzaniu azylem i migracją. Aby zrównoważyć obowiązujący obecnie system, w którym zasadniczo jedynie kilka państw członkowskich Unii Europejskiej jest odpowiedzialnych za znaczącą większość wniosków azylowych organy Unii Europejskiej proponują nowy mechanizm, który urzeczywistnia zasadę solidarności wyrażoną w art. 80 TFUE. Zgodnie z tym rozwiązaniem państwa członkowskie Unii Europejskiej mają wspierać się wzajemnie poprzez relokację imigrantów na terytorium całej Wspólnoty. Nowy instrument byłby więc stosowany we wszystkich tych przypadkach, w których mamy do czynienia ze szczególnym i masowym napływem imigrantów do Unii Europejskiej. Ponadto, przepisy rozporządzenia przewidują również specjalne rozwiązania na wypadek zaistnienia sytuacji siły wyżej – takiej, jak na przykład pandemia SARS-CoV-2.

Większość dotychczasowych działań była poodejmowana ad hoc, choć przecież i nadejście pandemii i wybuch wojny w Ukrainie można było przewidzieć. Dzisiaj polskich przedsiębiorców na to nie stać. Musimy przyłączyć się do UE, ale jednocześnie zagwarantować, że Polska zostanie uznana za państwo znajdujące się pod presją migracyjną. Ale, najważniejsze jest to, żeby szybko i sprawnie zarządzić imigracją, aby uchodźcy nie wyjeżdżali z Polski w przekonaniu, że za granicą czeka ich lepsza przyszłość - bo, do tego potrzebne są specjalne instrumenty sprzyjające integracji – podsumowuje Joanna Torbé-Jacko ekspertka BCC ds. prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.

przesłane przez: Katarzyna Rykaczewska - Managing Director, Agencja Open Minded Group / Business Centre Club

przesłano: 10.11.2023 / foto: źródło informacji (na zdjęciu: Joanna Torbé-Jacko)

POLECANE

Państwa, do których obywateli stosuje się niektóre przepisy dotyczące zezwolenia na pracę sezonową oraz przepisy dotyczące oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi;