03.05.2023 09:46 | Źródło: pzh.gov.pl

NIZP PZH-PIB - RAPORT 2022: Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania - wiadomo, jak się żyje w województwie małopolskim

Opracowania dotyczące różnych aspektów zdrowia publicznego przygotowane w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego PZH – Państwowym Instytucie Badawczym

"Tradycja systematycznych raportów ukazujących w sposób syntetyczny stan zdrowia polskiego społeczeństwa w naszym Instytucie datuje się od 1977 roku. Za każdym razem redaktorzy oraz zespół autorów dbają o jak najbardziej kompleksowe podejście do przedstawienia wyzwań zdrowotnych naszego kraju. Kolejne wydania zawsze są wzbogacane o nowe zagadnienia i analizy dotyczące zdrowia publicznego, tak by wszyscy zainteresowani czytelnicy mieli nakreśloną rzetelną i możliwie szeroką diagnozę kondycji zdrowotnej Polaków i najważniejszych czynników mających na nią wpływ. W powstanie raportu zaangażowany jest liczny zespół ekspertów z naszego Instytutu oraz z innych instytucji naukowych oraz urzędów, co warto podkreślić w kontekście wielodyscyplinarnego charakteru zdrowia publicznego."

"Od kilku lat Raporty są przygotowywane w ramach realizacji zadań Narodowego Programu Zdrowia. Obecne wydanie jest pierwszym przygotowanym w ramach NPZ na lata 2021-2025 i jest szczególnie ważne, gdyż ukazuje się w początkowym okresie obecnej edycji Programu i pokazuje szczególne wyzwania zdrowotne jakie pojawiły się niespodziewanie w związku z pandemią COVID-19 i jej wpływem na znaczne pogorszenie się stanu zdrowia naszego społeczeństwa. Te nowe problemy niewątpliwie będą musiały znaleźć swoje odbicie również w dalszych działaniach zarówno NPZ na lata 2021-2025 jak i innych programów mających za zadanie poprawę zdrowia ludności Polski."

"W ramach prezentowania wybranych problemów związanych ze zdrowiem polskiego społeczeństwa, w sposób pogłębiony w obecnym Raporcie omówione zostały już po raz trzeci problemy związane ze sposobem żywienia i stanem odżywienia Polaków z wykorzystaniem badań własnych jak również danych GUS."

"Większe niż w przypadku mieszkańców województw jest zróżnicowanie długości trwania życia mieszkańców powiatów i jego zmian w okresie pandemii. Generalnie można stwierdzić, że większość powiatów, w których mężczyźni żyją najdłużej cały czas skupia się w Polsce południowej oraz środkowo-zachodniej natomiast kobiety żyją najdłużej w powiatach w południowej oraz wschodniej części kraju z wyjątkiem powiatów w północno-wschodniej części woj. lubelskiego (ryc. 3.7a i 3.7b)."

"W dwuletnim okresie pandemii 2020-2021 wśród mężczyzn najdłuższego życia mogli oczekiwać mieszkańcy miasta Sopot – 78,4 lat, natomiast najkrótszego mieszkańcy powiatu makowskiego (woj. mazowieckie), 68,9 lat, a więc różnica między tymi skrajnymi powiatami wynosi ok. 9,5 lat (tabela 3.3a). Oznacza to wzrost zróżnicowania w porównaniu z okresem przed pandemią 2017-2019, kiedy długość życia mężczyzn w Sopocie była dłuższa niż w powiecie kutnowskim o 7,6 lat5. W okresie pandemii długość życia mężczyzn w Sopocie praktycznie nie uległa zmianie natomiast mężczyzn w powiecie makowskim uległa skróceniu w porównaniu z latami 2017-2019 o 3,1 lat. W przypadku kobiet zróżnicowanie jest trochę mniejsze niż u mężczyzn, gdyż przeciętnie najdłużej żyją również mieszkanki miasta Sopot – 83,2 lat, natomiast najkrócej miasta Chorzów – 77,0 lat, a więc różnica wynosi ok. 6,4 lat (tabela 3.3b). Warto zwrócić uwagę, że skrócenie długości życia w okresie pandemii kobiet w obu tych miastach było bardzo podobne – odpowiednio 1,45 i 1,60 roku. Powyższe różnice długości życia dotyczą powiatów skrajnych natomiast różnica między pierwszym i dziesiątym decylem, a więc granicą dla 10% powiatów o najkrótszej długości życia i 10% powiatów o najdłuższym trwaniu życia wynosi 3,54 lat (70,04 vs. 73,58) dla mężczyzn i 2,65 lat (78,68 vs. 81,33) dla kobiet. Można uznać, że te różnice nie są bardzo duże i są nawet trochę mniejsze niż w okresie 2017-2019, kiedy wynosiły odpowiednio 3,70 i 2,88 lat6."

[5] B.Wojtyniak, J. Stokwiszewski, P. Goryński i wsp. „Długość życia i umieralność ludności Polski, w B.Wojtyniak, P. Goryński red. Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania, 2020, NIZP–PZH 2020

[6] op. cit. str. 78

Tabela 3.7a. Zgony mężczyzn z powodu COVID-19 wg województw w 2020 i 2021 r. – liczby bezwzględne, współczynniki rzeczywiste oraz standaryzowane względem wieku (współczynniki na 100 tys. ludności) (obliczenia własne na podstawie danych GUS)

Tabela 3.7b. Zgony kobiet z powodu COVID-19 wg województw w 2020 i 2021 r. – liczby bezwzględne, współczynniki rzeczywiste oraz standaryzowane względem wieku (współczynniki na 100 tys. ludności) (obliczenia własne na podstawie danych GUS)

Tabela 3.7c. Zgony mężczyzn w wieku 65 lat i więcej z powodu COVID-19 wg województw w 2020 i 2021 r. – liczby bezwzględne, współczynniki rzeczywiste oraz standaryzowane względem wieku (współczynniki na 100 tys. ludności) (obliczenia własne na podstawie danych GUS)

Tabela 3.7d. Zgony kobiet w wieku 65 lat i więcej z powodu COVID-19 wg województw w 2020 i 2021 r. – liczby bezwzględne, współczynniki rzeczywiste oraz standaryzowane względem wieku (współczynniki na 100 tys. ludności) (obliczenia własne na podstawie danych GUS)

Na ryc. 3.31 pokazane są nadwyżki umieralność z powodu chorób układu oddechowego mieszkańców miast i wsi w każdym województwie w stosunku do obserwowanej umieralności dla całego kraju w 2021 r. Najbardziej niekorzystna dla mieszkańców wsi różnica występowała w woj. warmińsko-mazurskim, gdzie nadumieralność mieszkańców wsi jest najwyższa w kraju, oraz wielkopolskim. Natomiast w woj. łódzkim jako jedynym, nadwyżka umieralności w miastach była większa niż na wsi (nadumieralność w miastach jest największa w kraju).

Na zakończenie redaktorzy zapraszają czytelników na stronę internetową NIZP PZH – PIB celem pobrania wersji elektronicznej (pdf) tego opracowania jak również jego wersji angielskiej, a także wcześniejszych wersji oraz innych interesujących opracowań dotyczących zdrowia ludności Polski. Szczególnie polecamy odwiedzenie Bazy Wiedzy (http://bazawiedzy.pzh.gov.pl/atlas) na temat nierówności w zdrowiu, oraz uaktualnionej interaktywnej mapy dotyczącej zdrowia ludności Polski prezentowanej do poziomu powiatów z możliwością wydruku krótkich raportów dla tych jednostek terytorialnych.

Zapraszamy do zapoznania się z raportem [stron 640]

https://www.pzh.gov.pl/raport-sytuacja-zdrowotna-ludnosci-polski-i-jej-uwarunkowania/ ;

grafika tytułowa: screen strony tytułowej raportu