17.05.2023 17:02 | Źródło: Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie

ZABEZPIECZENIE PRZECIWPOWODZIOWE MAŁOPOLSKI - POSIEDZENIE WOJEWÓDZKIEGO ZESPOŁU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO

Ze względu na ukształtowanie terenu Małopolska jest mocno narażona na skutki tzw. powodzi błyskawicznych. Czasem kilka minut bardzo intensywnych opadów potrafi zamienić małe potoki w rwące rzeki. Służby są odpowiednio przygotowane do reagowania w takich sytuacjach: niesienia pomocy poszkodowanym oraz usuwania skutków żywiołu.

Dziś w Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowym Instytucie Badawczym w Krakowie zebrał się Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego. Podczas posiedzenia omawiane były kwestie związane z zagrożeniem powodziowym oraz szeroko pojętą ochroną przeciwpowodziową w naszym województwie. Obradom przewodniczył wojewoda małopolski Łukasz Kmita.

W posiedzeniu WZZK udział wzięli: dyrektor Meteorologicznej Osłony Kraju Piotr Ramza, zastępca dyrektora Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju, kierownik Biura Prognoz Hydrologicznych w Krakowie IMGW – Państwowego Instytutu Badawczego Małgorzata Gori, dyrektor Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie – RZGW w Krakowie Małgorzata Sikora, zastępca małopolskiego komendanta wojewódzkiego PSP st. bryg. Piotr Żaba, I zastępca komendanta wojewódzkiego Policji w Krakowie insp. Piotr Morajko, dowódca 11MBOT płk Marcin Siudziński, małopolski wojewódzki inspektor ochrony środowiska Barbara Żuk, I zastępca małopolskiego wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska Jacek Gołda, komendant wojewódzki Państwowej Straży Rybackiej w Krakowie Łukasz Najder oraz małopolski państwowy wojewódzki inspektor sanitarny Jarosław Foremny.

– Ekstremalne zjawiska pogodowe bardzo często są gwałtowne i nieprzewidywalne. Małopolska, ze względu na rzeźbę terenu, jest na nie wyjątkowo narażona. Nasze służby cały czas stoją na straży i czuwają nad bezpieczeństwem mieszkańców i turystów. Zarówno odpowiednio przygotowana kadra, jak i dostępny sprzęt decydują o sprawności działania. Możemy być pewni, że w razie silnych opadów deszczu, a w konsekwencji nawet powodzi, zostaną usunięte ich skutki, a poszkodowani otrzymają natychmiastową pomoc – mówi wojewoda Łukasz Kmita.

Monitoring – słowo klucz

Wśród tematów poruszanych na posiedzeniu była m.in. infrastruktura przeciwpowodziowa. Ocenę jej stanu oraz realizacji zadań w zakresie usuwania skutków powodzi zaprezentowała dyrektor Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie – RZGW w Krakowie Małgorzata Sikora.

– Wody Polskie w Krakowie czuwają nad bezpieczeństwem powodziowym mieszkańców całej Małopolski i miasta Krakowa. Jesteśmy w pełni przygotowani do realizacji zadań w przypadku wystąpienia zagrożenia powodziowego na terenie naszego województwa. Centrum funkcjonujące w strukturze RZGW w Krakowie monitoruje w trybie 24-godzinnej gotowości sytuację hydro-meteorologiczną oraz koordynuje pracę zbiorników retencyjnych tak, by móc skutecznie redukować falę powodziową na zbiornikach. Pracownicy Wód Polskich na bieżąco monitorują i utrzymują właściwy stan techniczny obiektów hydrotechnicznych, jak i urządzeń towarzyszących, np. śluz wałowych. W trakcie działań przeciwpowodziowych współpracujemy z innymi służbami, identyfikując zagrożenia oraz monitorując sytuację i rozwój wydarzeń. Dodatkowo realizujemy szereg inwestycji przeciwpowodziowych na terenie miasta Krakowa, jak i w całej Małopolsce, by móc skuteczniej zabezpieczyć mieszkańców przed skutkami wezbrań. Tylko w samym Krakowie obecnie wykonujemy zadania za prawie 400 mln zł, a w Małopolsce za ponad 155 mln zł. Oczywiście w planach mamy kolejne projekty przeciwpowodziowe – mówi dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie Małgorzata Sikora.

– Monitoring sytuacji i wymiana informacji to podstawa. Dziękuję Wodom Polskim za dotychczasową współpracę. Wielokrotnie już – w praktyce – mogłem się przekonać o sprawności działania RZGW w Krakowie. Zabezpieczenie przeciwpowodziowe to też inwestycje, które są konsekwentnie prowadzone przez Wody Polskie, a którym w Urzędzie Wojewódzkim nadaję absolutny priorytet – dodaje wojewoda Łukasz Kmita.

Monitor IMGW-PIB

O osłonie meteorologicznej i hydrologicznej województwa małopolskiego opowiedziała zastępca dyrektora Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju, kierownik Biura Prognoz Hydrologicznych w Krakowie IMGW – Państwowy Instytut Badawczy Małgorzata Gori. Po posiedzeniu WZZK zaprezentowano również narzędzia, które w swej pracy wykorzystują synoptycy.

– Informacja o zagrożeniu musi być precyzyjna, szybka i czytelna. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy opracował i wdrożył nowoczesne narzędzie, jakim jest Monitor Danych Systemu Hydrologii IMGW-PIB. To przykład narzędzia wykorzystywanego do wczesnego ostrzegania, w przejrzysty sposób prezentującego aktualne dane, na podstawie których możliwe jest uruchomienie określonych działań przygotowawczych – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.

– Monitor IMGW-PIB umożliwia prezentację i wizualizację danych oraz produktów przygotowywanych przez IMGW-PIB. Dzięki bezpośredniemu połączeniu z bazami hydro i meteo, użytkownicy Monitora mają dostęp do najnowszych danych operacyjnych dotyczących m.in. stanów wody, przepływów, opadów, temperatur powietrza oraz danych z systemów teledetekcji atmosfery. Pozwala to śledzić na bieżąco sytuację hydrologiczno-meteorologiczną oraz zjawiska ekstremalne występujące na terenie Polski – mówi zastępca dyrektora Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju Małgorzata Gori.

Rdzeniem aplikacji jest System Hydrologii, do którego dostarczane są dane z automatycznej sieci pomiarowo-obserwacyjnej, aktualizowane co 10 minut. Baza jest uzupełniania informacjami z sieci tradycyjnej, gdzie obserwacje wykonują obserwatorzy. Ponadto do systemu codziennie wprowadzane są dane na temat aktualnego stanu zbiorników retencyjnych przekazywane przez same zbiorniki oraz ich administratorów.

Nad poprawnością wszystkich prezentowanych informacji opiekę sprawuje Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju (CHOK), które na bieżąco weryfikuje dane dostarczane z sieci pomiarowo- obserwacyjnej IMGW-PIB.

Aplikacja pozwala na dostęp do danych operacyjnych w formie tabel, wykresów, raportów oraz z poziomu map. Użytkownik możne wybrać interesujące go stacje meteorologiczne czy hydrologiczne i obserwować zmieniającą się sytuację hydrologiczną i meteorologiczną, jak również sprawdzić prognozowaną zmianę stanu wody.

– Do analiz obszarowych służy mapa dynamiczna, na której za pomocą graficznych symboli przedstawione są lokalizacje i status stacji obserwacyjno-pomiarowych, obowiązujące ostrzeżenia meteorologiczne i hydrologiczne, dane radarowe, wyładowania atmosferyczne, prognozy zasięgu zwierciadła wody i suma opadu zmierzonego na stacjach – dodaje zastępca dyrektora Centrum Hydrologicznej Osłony Kraju Małgorzata Gori.

Prognoza zasięgu zwierciadła wody na 72 godziny jest już dostępna dla odcinka Wisły od Skawiny do Niepołomic. Umożliwia szybką identyfikację zasięgu wody w terenie i pozwala na analizę zagrożeń, jakie niesie za sobą np. wysoka woda w korycie rzeki.

Obecne narzędzia IMGW-PIB umożliwiają prezentację ostrzeżeń hydrologicznych na tle map z podziałem na jednostki terytorialne (województwa, powiaty) oraz dopasowanie i dystrybuowanie ostrzeżeń do odbiorców, z uwzględnieniem podziałów administracyjnych (województwa).

Planowana jest dodatkowa informacja w treści ostrzeżenia dotycząca listy powiatów, w których granicach będzie obowiązywało ostrzeżenia.

– Monitor IMGW-PIB jest ciągle rozwijany, są dodawane nowe produkty i funkcjonalności udoskonalające monitorowanie bieżącej i przyszłej sytuacji hydrologiczno-meteorologicznej w Polsce. Serdecznie zachęcamy do korzystania z naszej aplikacji, która może być bardzo przydatnym narzędziem – podsumowuje Małgorzata Gori.

Gotowość do wzmożonych działań

Przedstawiciele służb: Państwowej Straży Pożarnej, Policji oraz 11 Małopolskiej Brygady Ochrony Terytorialnej złożyli wojewodzie Łukaszowi Kmicie meldunki o gotowości sił i środków ochrony przeciwpowodziowej do realizacji zadań w sytuacji zagrożenia powodziowego i powodzi.

– Strażacy są specjalnie przeszkoleni i gotowi działać w sytuacjach zagrożenia powodziowego. Posiadamy wyposażenie, aby skutecznie zarządzać sytuacją i chronić życie oraz mienie ludzi. Jesteśmy gotowi ryzykować własne bezpieczeństwo, by pomóc potrzebującym i zapewnić pomoc w najtrudniejszych momentach jakie stawia przed nami wszystkimi ta nieprzewidywalna siła natury – mówi zastępca małopolskiego komendanta wojewódzkiego PSP st. bryg. Piotr Żaba.

– Bazując na naszych doświadczeniach związanych z tego typu sytuacjami kryzysowymi oraz na bieżącej ocenie dostępnych sił i środków, melduję pełną gotowość małopolskiej Policji do działań w razie wystąpienia zagrożenia powodziowego. W przypadku wystąpienia na obszarze województwa małopolskiego zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi, a także mienia spowodowanego zagrożeniem powodziowym Komenda Wojewódzka Policji w Krakowie planuje wykorzystać około 1000 policjantów służby prewencyjnej i kryminalnej pełniących służbę w danym momencie oraz około 6000 policjantów możliwych do skierowania w ramach procedur alarmowych. Do działań możemy wykorzystać sprzęt w postaci pojazdów specjalistycznych, łodzi motorowych, śmigłowca czy pomocniczy sprzęt w postaci np. agregatów prądotwórczych – mówi I zastępca komendanta wojewódzkiego Policji w Krakowie insp. Piotr Morajko.

W związku z sytuacją powodziową w rejonach zagrożonych zadaniem policjantów będzie umożliwianie swobodnego dojazdu i wyjazdu ekipom i jednostkom ratowniczym, organizowanie objazdów rejonów zagrożonych (i informowanie o objazdach), ochrona porządku w miejscach pracy ekip ratowniczych oraz zabezpieczanie miejsc mogących stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi.

– Zadania Policji to także pomoc osobom zagrożonym powodzią, udzielanie pierwszej pomocy, pomoc przy ewakuacji i kierowaniem ruchem w miejscach oblężonych przez osoby ewakuowane oraz ochrona pozostawionego mienia. Lata ubiegłe niosły także przykłady zaangażowania policjantów przy fizycznym umacnianiu wałów przeciwpowodziowych – dodaje insp. Piotr Morajko.

– 11 Małopolska Brygada Obrony Terytorialnej utrzymuje w gotowości do działania elementy Systemu Zarządzania Kryzysowego, wspiera proces decyzyjny Centrum Zarządzania Kryzysowego Ministerstwa Obrony Narodowej oraz organy administracji publicznej na podstawie oceny sytuacji w rejonie objętym lub zagrożonym sytuacją kryzysową. Siły i środki 11 MBOT przeznaczone do akcji kryzysowych zgodnie z „Planem zarządzania kryzysowego resortu ON” pozostają w gotowości do użycia do 12 godzin. Do realizacji zadań na terenie województwa małopolskiego w zwalczaniu powodzi i zjawisk lodowych przeznaczonych jest łącznie 340 żołnierzy oraz 46 jednostek sprzętu (samochody ciężarowe i osobowe terenowe, sanitarka, koparki i spycharko-ładowarka) wydzielane z 7 jednostek wojskowych – wylicza dowódca 11MBOT płk Marcin Siudziński.

Poruszony został także temat działań kontrolnych na akwenach wodnych w Małopolsce w zakresie stanu środowiska wodnego. Aktualne dane zaprezentowali przedstawiciele Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska oraz Państwowej Straży Rybackiej.

Aktualna sytuacja pogodowa

– Najbliższy czas będzie w pogodzie niespokojny. Na terenie całego województwa małopolskiego prognozowane są intensywne opady deszczu. Mieszkańcy powiatów: gorlickiego, nowosądeckiego, nowotarskiego, tatrzańskiego oraz Nowego Sącza otrzymali alerty RCB. Wydane przez IMGW ostrzeżenie meteorologiczne II stopnia prognozuje opady deszczu o natężeniu umiarkowanym i silnym. Wysokość opadów może wynieść od 45 mm do 60 mm. Pozostała część województwa objęta jest ostrzeżeniem I stopnia. W ciągu dnia miejscami możliwe są burze. W związku z prognozowanymi intensywnymi opadami deszczu, spodziewane są wzrosty poziomu wody w strefie stanów średnich i do strefy wody wysokiej. Miejscami (szczególnie na mniejszych rzekach i w zlewniach zurbanizowanych) wzrosty mogą być gwałtowne. Lokalnie mogą zostać przekroczone stany ostrzegawcze, a punktowo także stany alarmowe. Ostrzeżenie hydrologiczne II stopnia o wezbraniu z przekroczeniem stanów ostrzegawczych obowiązuje na razie do 18 maja. Służby są w pełnej gotowości do wzmożonych działań, ale apeluję również do mieszkańców o rozwagę i ostrożność – mówi wojewoda małopolski Łukasz Kmita.

Biuro Prasowe Wojewody Małopolskiego

przesłano: 17.05.2023 / zdjęcia: MUW w Krakowie