PE: Osiągnięto porozumienie w sprawie nowych zasad dotyczących odpowiedniej płacy minimalnej w UE

Dzięki porozumieniu osiągniętemu w poniedziałek wieczorem negocjatorzy Parlamentu i Rady uzgodnili unijne zasady ustalania odpowiednich płac minimalnych, przewidzianych w prawie krajowym lub w układach zbiorowych. Nowe przepisy będą miały zastosowanie do wszystkich pracowników UE, którzy zawarli umowę o pracę lub pozostają w stosunku pracy. Kraje UE, w których płaca minimalna jest chroniona wyłącznie przez układy zbiorowe, nie będą zobowiązane do jej wprowadzenia ani do powszechnego stosowania tych układów.

Płace minimalne

Zgodnie z porozumieniem państwa członkowskie będą musiały ocenić, czy ich obecne ustawowe płace minimalne (tj. najniższe wynagrodzenie dozwolone prawem) są odpowiednie do zapewnienia godnego poziomu życia, biorąc pod uwagę własne warunki społeczno-gospodarcze, siłę nabywczą lub długoterminowe krajowe poziomy i zmiany wydajności.

Na potrzeby oceny adekwatności kraje UE mogą ustalić koszyk towarów i usług w cenach realnych. Państwa członkowskie mogą również stosować orientacyjne wartości referencyjne, powszechnie stosowane na arenie międzynarodowej, takie jak 60% mediany płacy brutto i 50% średniej płacy brutto.

Odliczenia od płacy minimalnej lub jej zmiany będą musiały być niedyskryminujące, proporcjonalne i mieć uzasadniony cel, np. odzyskanie zawyżonych kwot wypłaconych lub odliczenia nakazane przez organ sądowy lub administracyjny.

Negocjacje zbiorowe

Negocjatorzy UE uzgodnili, że kraje UE będą musiały wzmocnić sektorowe i międzybranżowe negocjacje zbiorowe jako podstawowy czynnik ochrony pracowników poprzez zapewnienie im płacy minimalnej. Państwa członkowskie, w których mniej niż 80% siły roboczej jest chronione układem zbiorowym, będą musiały opracować plan działania w celu stopniowego zwiększenia tego zakresu. Aby opracować najlepszą strategię w tym zakresie, powinny one zaangażować partnerów społecznych i poinformować Komisję o przyjętych środkach oraz podać plan do publicznej wiadomości.

Monitorowanie i prawo do zadośćuczynienia

Uzgodniony tekst wprowadza obowiązek ustanowienia przez kraje UE systemu egzekwowania przepisów, obejmującego wiarygodny monitoring, kontrole i inspekcje terenowe, w celu zapewnienia zgodności z przepisami i przeciwdziałania nadużyciom w zakresie podwykonawstwa, fikcyjnego samozatrudnienia, nierejestrowanych godzin nadliczbowych lub zwiększonej intensywności pracy.

Władze krajowe będą musiały zapewnić prawo do zadośćuczynienia pracownikom, których prawa zostały naruszone. Władze muszą także podjąć niezbędne środki w celu ochrony pracowników i przedstawicieli związków zawodowych.

Kolejne kroki

Tymczasowe porozumienie polityczne osiągnięte przez zespół negocjacyjny PE będzie teraz musiało zostać najpierw zatwierdzone przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, a następnie poddane głosowaniu plenarnemu. Rada również musi zatwierdzić.

Cytat

Po zawarciu porozumienia współsprawozdawca Dennis Radtke (EPP, DE) powiedział: "Dzięki porozumieniu w sprawie płacy minimalnej piszemy społeczno-polityczną historię Europy. Po raz pierwszy prawodawstwo UE przyczyni się bezpośrednio do zapewnienia pracownikom bardziej sprawiedliwych i lepszych kontroli wynagrodzeń".

Współsprawozdawczyni Agnes Jongerius (S&D, NL) dodała: "Dzięki temu europejskiemu prawu zmniejszamy nierówności płacowe i dążymy do wyższych wynagrodzeń dla najgorzej opłacanych pracowników w Europie. Powinni oni być w stanie kupić sobie nowe ubrania, zapisać się do drużyny sportowej lub pojechać na zasłużone wakacje. Krótko mówiąc, powinni mieć zapewniony przyzwoity standard życia".

Dragos PÎSLARU, (Renew, RO), (Renew, RO), przewodniczący Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, stwierdził: "Dyrektywa otwiera nowe możliwości dla obywateli Europy, aby uniknąć ubóstwa pracujących i uzyskać dostęp do dialogu społecznego. Tworzy ona przejrzyste i odpowiednie procedury oraz wspólne środki wykonawcze na poziomie UE, jednocześnie równoważąc specyfikę poszczególnych krajów".

Kontekst

W UE w 21 z 27 krajów obowiązuje ustawowa płaca minimalna, a w pozostałych sześciu (Austria, Cypr, Dania, Finlandia, Włochy i Szwecja) wysokość wynagrodzenia jest ustalana w drodze negocjacji zbiorowych. Wyrażona w euro miesięczna płaca minimalna różni się znacznie w poszczególnych krajach UE - od 332 euro w Bułgarii do 2 202 euro w Luksemburgu (dane za rok 2021 z Eurostatu).



Parlament Europejski Biuro w Polsce

przesłano/opublikowano: 07.06.2022
foto: multimedia.europarl.europa.eu