| Źródło: bip.brpo.gov.pl
Naczelny Sąd Administracyjny utrzymał unieważnienie dwóch kolejnych uchwał "anty-LGBT"
Naczelny Sąd Administracyjny utrzymał wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych w sprawach skarg Rzecznika Praw Obywatelskich na "uchwały anty-LGBT" rady gminy Lipinki (sygn. akt III OSK 3353/21) i rady powiatu tarnowskiego (sygn. akt III OSK 2078/22).
11 października 2023 r. NSA w obu sprawach oddalił skargi kasacyjne złożone od wyroków WSA w Krakowie, uwzględniających skargi RPO.
W sprawie uchwały gminy Lipinki przedstawiciel Fundacji Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris wniósł o skierowanie przez NSA do Trybunału Konstytucyjnego pytania prawnego: Czy, art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym jest zgodny z art. 54 ust. 1, art. 15 ust. 1, art. 16 oraz art. 169 ust. 1 Konstytucji RP w zakresie, w jakim dotyczy swobody wypowiedzi gminy z punktu widzenia społecznego, rodzinnego i edukacyjnego, czyli istotnych spraw lokalnych, w sytuacji gdy uchwała stanowi deklarację, czy zajęcie stanowiska w tego typu istotnych kwestiach. Wniosek został oddalony.
Motywy ustne rozstrzygnięć generalnie są tożsame z rozstrzygnięciami NSA w podobnych sprawach z czerwca 2022 r.
Najważniejsze tezy w stanowiskach ustnych NSA
W sprawie III OSK 3353/21
- Nie można z art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym wyinterpretować samoistnej kompetencji rady gminy do podejmowania tego typu uchwał, jak zaskarżona uchwała.
- Uchwała ma charakter dyskryminujący i zawiera treść normatywną, podlegają ocenie pod kątem legalności.
Z treści uchwały można wyinterpretować normę dyskryminującą, światopoglądową, odnoszącą się do osób LGBT. - Należało przyjąć, że uchwała stanowi wypowiedź normatywną j.s.t. na przyszłość skierowaną do kierowników jednostek organizacyjnych j.s.t.
- Wypowiedź zawarta w uchwale jest sprzeczna z zasadą legalizmu.
- Nie ma przepisów ustawowych przyznających radzie gminy kompetencję do formułowania wypowiedzi w kwestiach ideologicznych („Nie jest rzeczą j.s.t. wypowiadanie się w takich kwestiach.”).
W sprawie III OSK 2078/22
- Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie powiatowym – powiat wykonuje określone ustawami zadania o charakterze ponadgminnym: nie ma kompetencji określonych w sposób generalny; nie może wskazywać co może dziać się w placówkach oświatowych na terenie całego powiatu – uchwała rady powiatu tarnowskiego została podjęta z naruszeniem tej regulacji.
- Samorząd powiatowy ma wykonywać zadania określone ustawami, a nie te zadania tworzyć.
Uchwała ma charakter władczy – stanowi dyspozycje skierowane do kierowników jednostek organizacyjnych (szkół, placówek oświatowych) na terenie całego powiatu. - Imperatywne sformułowania zawarte w uchwale są sprzeczne z przepisami określającymi kompetencje i zadania dyrektorów szkół i rady rodziców wskazane w ustawie – Prawo oświatowe.
- Sprzeczność uchwały z art. 48 Konstytucji RP – powiat nie był uprawniony, aby w sposób generalny określać zasady wstępu do szkół, wykluczył z możliwości wstępu do szkół osoby, które mogły pomóc w procesie wychowawczym (przynajmniej niektórym rodzicom).
- Uchwała naruszyła również art. 25 ust. 2 Konstytucji RP, który stanowi m.in. że władze publiczne zachowują bezstronność w sprawach światopoglądowych.
XI.505.32.2019, XI.505.1.2020
autor informacji: dyrektor Zespołu ds. Równego Traktowania BRPO
data publikacji: 2023-10-10 13:36:18 / aktualizacja: 2023-10-11 15:55:09 / osoba udostępniająca: Łukasz Starzewski; / foto: Grzegorz Krzyżewski BRPO
Obwieszczenie marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 maja 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania;
"RPO przypomina, że chociaż jednostki samorządu terytorialnego wskazane zostały przez ustrojodawcę w rozdziale I Konstytucji RP obok innych form samorządu, to sprawują one przede wszystkim władzę publiczną, a więc są podmiotami, wobec których sformułowany jest ogólny obowiązek poszanowania konstytucyjnych praw lub wolności. W orzecznictwie oraz w nauce prawa zdefiniowano status jednostek samorządu terytorialnego jako osób prawnych prawa publicznego. W związku z takim statusem uznać należy, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podmiotami konstytucyjnych praw i wolności człowieka i obywatela." (BRPO)
Napisz komentarz
Komentujesz jako: Gość Facebook Zaloguj