33. posiedzenie Senatu – dzień pierwszy

Przed przystąpieniem do obrad senatorowie uczcili minutą ciszy pamięć Bogusława Mąsiora, senatora III i i IV kadencji, zmarłego 28 października 2021 r.

Izba przeprowadziła drugie czytanie projektu uchwały ustanawiającej rok 2022 Rokiem Władysława Bartoszewskiego (inicjatywa grupy senatorów), w którym czytamy, że w 2022 r. przypada 100. rocznica urodzin tego wszechstronnego człowieka, niezwykłej osobowości: humanisty, historyka, publicysty, dziennikarza, pisarza, wykładowcy, dyplomaty i polityka. Senatorowie przypominają również, że Władysław Bartoszewski był więźniem Auschwitz, działał na rzecz pojednania między Polakami, Niemcami i Żydami. Przyznano mu m.in. tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. Autorzy projektu zaznaczają, że Władysław Bartoszewski chciał, byśmy pozostali wierni jego maksymie: „Warto być przyzwoitym!”. W projektowanej uchwale Senat składa „hołd wielkiemu patriocie, uznając jego credo za istotne dla Polaków angażujących się w pracę na rzecz przyszłości demokratycznej Rzeczypospolitej”.

Odbyło się drugie czytanie projektu uchwały w sprawie ustanowienia roku 2022 Rokiem Bronisława Geremka (inicjatywa grupy senatorów). W projekcie czytamy, że w 2022 r. przypada 90. rocznica urodzin tego jednego z najważniejszych polskich polityków, współodpowiedzialnego za odbudowę niepodległości Polski i wprowadzenie Rzeczypospolitej do NATO i Unii Europejskiej. "Bronisław Geremek był polskim patriotą poczuwającym się do odpowiedzialności za losy kraju. Mimo szykan i prześladowania nigdy nie brał pod uwagę wyjazdu z Polski"- napisali autorzy projektu uchwały. Przypominają,  że w Polsce i na świecie został on zapamiętany jako człowiek honoru i zasad moralnych. „Jego życie było niezwykłym świadectwem służby Ojczyźnie. Senat Rzeczypospolitej Polskiej, ustanawiając rok 2022 Rokiem Bronisława Geremka, Senat oddaje Mu szczególny hołd, wyraża szacunek oraz wielkie uznanie dla Jego dokonań świadczących o umiłowaniu Ojczyzny i rodaków. Dobrze służył Polsce!” – czytamy w uchwale.

Senat rozpatrzył następujące ustawy:

Ustawa o zmianie ustawy o systemie instytucji rozwoju (projekt rządowy), doprecyzowuje przepisy dotyczące ksiąg rachunkowych prowadzonych przez Polski Fundusz Rozwoju (PFR). Potrzeba zmiany przepisów w tym zakresie wynikała z konieczności wyodrębnienia w ewidencji księgowej zadań związanych z realizacją tarcz PFR. Realizując program rządowy, PFR musi prowadzić wyodrębnioną ewidencję zadań z nim związanych, m.in. prawidłowego przypisywania przychodów i kosztów na podstawie obiektywnych metod.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) ma zwiększyć bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Wprowadza zmiany stawek mandatów za najgroźniejsze wykroczenia, m.in. za jazdę pod wpływem alkoholu lub bez odpowiednich uprawnień, przekroczenie prędkości o ponad 30 km/h, spowodowanie zagrożenia dla pieszych, np. wyprzedzanie na przejściu dla pieszych, wykroczenia w okolicach przejazdów kolejowych. W noweli podwyższono też maksymalne grzywny – w Kodeksie wykroczeń (wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji) z 5 tys. zł do 30 tys. zł oraz w postępowaniu mandatowym do 5 tys. zł lub do 6 tys. zł, jeśli dojdzie do zbiegu wykroczeń. Fałszowanie wskazań tachografów przez przewoźników drogowych będzie karane odebraniem prawa jazdy na 3 miesiące. Nowe przepisy mają również usprawnić egzekucję mandatów poprzez uzależnienie usunięcia punktów karnych od zapłacenia mandatu, a także ułatwić przyznawanie renty bliskim osoby zmarłej w wyniku wypadku drogowego. Zgodnie z ustawą towarzystwa ubezpieczeniowe będą mogły uzależniać wysokość składki ubezpieczeniowej proponowanej kierowcom od liczby i rodzaju wykroczeń oraz liczby punktów karnych, ponieważ uzyskają dostęp do bazy CEPiK.

Ustawa o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) zakłada podniesienie stawek akcyzy na alkohol, papierosy i tytoń. Przewiduje, że od 1 stycznia 2022 r. stawki akcyzy na alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane i wyroby pośrednie wzrosną o 10%, a minimalna stawka akcyzy na papierosy wzrośnie ze 100% do 105% całkowitej kwoty akcyzy, naliczanej od ceny równej średniej ważonej detalicznej ceny sprzedaży papierosów. Nowela wprowadza minimalną stawkę akcyzy na tytoń do palenia w wysokości 100% całkowitej kwoty akcyzy, naliczanej od ceny równej średniej ważonej detalicznej cenie sprzedaży tytoniu do palenia. Stawka akcyzy na tzw. wyroby nowatorskie zostanie podniesiona poprzez podwyższenie stawki kwotowej o 100%. W noweli zapisano ponadto harmonogram – na lata 2023–27 – podwyżek podatku akcyzowego na alkohol etylowy, piwo, wino, napoje fermentowane i wyroby pośrednie corocznie o 5%, a w wypadku papierosów, tytoniu do palenia, cygar i cygaretek oraz wyrobów nowatorskich i suszu tytoniowego – podniesienie stawki kwotowej co roku o 10%.

Senat omawia obecnie ustawę o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (projekt poselski). Ma ona na celu dostosowanie przepisów do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych. Wprowadza m.in. zmiany dotyczące prosumentów i sposobów rozliczania energii wytwarzanych w ich instalacjach i przekazywanych do systemu energetycznego. Przewiduje, że dotychczas funkcjonujący system opustów dla nowych prosumentów, wchodzących na rynek po 1 kwietnia 2022 r., zostanie zastąpiony modelem rozliczeń wartościowych energii, tzw. net-billingiem. Zakłada on odrębne rozliczenie wartości energii, zamiast jej ilości, wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej i energii elektrycznej pobranej z sieci, zgodnie z wartością energii ustaloną według ceny giełdowej – ceny z Rynku Dnia Następnego (RDN). Prosumenci, którzy wejdą do systemu do 31 marca 2022 r., będą mogli korzystać z opustów przez 15 lat od chwili wytworzenia w instalacji fotowoltaicznej i wprowadzenia do sieci elektroenergetycznej pierwszej kWh. Nowelizacja dopuszcza też możliwość eksploatacji przez prosumentów OZE instalacji, niebędącej ich własnością i zarządzanej przez osobę trzecią, która podlega ich instrukcjom.

Podczas 33. posiedzenia Senat zajmie się jeszcze następującymi ustawami.

Ustawa o zmianie ustawy – Prawo energetyczne (projekt poselski) ma zapobiec skokowym podwyżkom cen gazu w 2022 r. Zakłada, że wzrost cen zakupu gazu w trakcie obowiązywania taryfy można będzie przenieść na kolejne okresy taryfowe. Sprzedawcy gazu, których taryfy zatwierdza prezes Urzędu Regulacji Energetyki, będą mogli do 30 czerwca 2022 r. przedłożyć do zatwierdzenia taryfę uwzględniającą koszty zakupu gazu planowane w czasie jej obowiązywania. Jeżeli w tym czasie koszty zakupu będą wyższe od zaplanowanych, sprzedawca będzie mógł je odzyskać w kolejnych taryfach, obowiązujących od początku 2023 r. Na ich uwzględnienie w następnych taryfach sprzedawca będzie miał 3 lata, począwszy od stycznia 2023 r.

Ustawa o zmianie ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) wprowadza do polskiego prawa dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady, m.in. w sprawie: promowania ekologicznie czystych i energooszczędnych pojazdów transportu drogowego, wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej i charakterystyki energetycznej budynków i efektywności energetycznej. Precyzuje zasady tworzenia stref czystego transportu. Przewiduje, że można je będzie ustanawiać we wszystkich gminach, niezależnie od liczby mieszkańców. Z zakazu wjazdu do takich stref zostaną zwolnione m.in. specjalistyczne pojazdy Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, służące ochronie ludności, bezpieczeństwu pożarowemu i utrzymaniu porządku publicznego. Nowelizacja przewiduje też, iż mając prawo jazdy kat. B, będzie można prowadzić elektryczne auta dostawcze o masie do 4,25 t, a nie – jak dotąd – 3,5 t. Dopuszczalną masę zwiększono o wagę baterii. Ustawa reguluje także procedury instalacji punktów poboru energii w budynkach wielorodzinnych, co ma ułatwić montaż punktów ładowania samochodów elektrycznych na wniosek mieszkańców danego budynku. Określa sytuacje, w których może zostać wydana decyzja odmowna w sprawie instalacji prywatnego punktu poboru energii przez mieszkańca i przyłączenia go do sieci w nieruchomości. W wypadku budynków o statusie zabytków niezbędna będzie zgoda właściwego konserwatora zabytków. Nowela przewiduje też możliwość wsparcia finansowego przedsiębiorców, którzy nie kupują pojazdów, ale korzystają z leasingu. Wprowadza także niezbędne modyfikacje, pojęcia i rozwiązania dotyczące planowanego powstania infrastruktury tankowania wodoru, który ma być w niedalekiej przyszłości stosowany w różnych segmentach gospodarki.

Ustawa o zmianie ustawy o ochronie granicy państwowej oraz niektórych innych ustaw (projekt pilny rządowy) umożliwia m.in. ministrowi spraw wewnętrznych wprowadzenie w drodze rozporządzenia czasowego zakazu przebywania na określonym obszarze RP w strefie nadgranicznej, stanowiącej granicę zewnętrzną UE. Nowelizacja ma zwiększyć skuteczność działań podejmowanych przez Straż Graniczną w celu ochrony granicy państwowej RP w wypadku zagrożenia bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także poprawić bezpieczeństwo funkcjonariuszy SG realizujących zadania związane z jej ochroną.

Ustawa o szczególnych zasadach wynagradzania osób realizujących zadania z zakresu cyberbezpieczeństwa (pilny projekt rządowy) przewiduje dodatek do wynagrodzenia dla osób zajmujących się cyberbezpieczeństwem, który ma pozwolić na pozyskanie i utrzymanie specjalistów ds. cyberbezpieczeństwa w sektorze publicznym. Ustawa zakłada m.in. utworzenie Funduszu Cyberbezpieczeństwa, będącego państwowym funduszem celowym, z którego będą finansowane świadczenia teleinformatyczne dla osób pracujących na stanowiskach związanych z zapewnianiem cyberbezpieczeństwa w państwie. Dysponentem funduszu będzie minister właściwy ds. informatyzacji. Świadczenie teleinformatyczne, będące dodatkiem do wynagrodzenia lub dodatkiem do uposażenia, przysługiwać będą osobom realizującym zadania w Zespole Reagowania na Incydenty Bezpieczeństwa Komputerowego (CSIRT)poziomu krajowego, w organach właściwych ds. cyberbezpieczeństwa, obsługującym pełnomocnika ds. cyberbezpieczeństwa, a także zadania dotyczące zapewnienia cyberbezpieczeństwa m.in. w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, jednostkach organizacyjnych podległych prezesowi Rady Ministrów albo ministrom, Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz w urzędach obsługujących ministrów, Policji czy Służbie Ochrony Państwa. Maksymalna wysokość  wynagrodzenia, które będą otrzymywały takie osoby po uwzględnieniu świadczenia teleinformatycznego, nie będzie mogła przekraczać 21-krotności kwoty bazowej. Jak na warunki administracji jest to kwota bardzo wysoka, według obecnych mnożników ok. 42 tys. zł.

Ustawa o ułatwieniach w prowadzeniu handlu w piątki i soboty przez rolników i ich domowników (projekt poselski) ma sprzyjać skróceniu łańcucha dostaw, ułatwić dostęp do produktów wytworzonych przez małych, lokalnych producentów rolnych poprzez oferowanie ich w atrakcyjnych miejscach. Ustawa przewiduje, że w piątki i soboty rolnicy będą mogli sprzedawać swoje produkty rolne i spożywcze oraz wyroby rękodzieła w wyznaczonych przez gminy miejscach. Zostaną także zwolnieni w te dni z opłaty targowej. Ustawa jest elementem Polskiego Ładu w części dotyczącej rolnictwa.

Ustawa o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego (projekt senacki) określa zwierzęta i przedmioty należące do rolnika prowadzącego gospodarstwo, które nie podlegają egzekucji, co do tej pory było normowane przepisami rozporządzenia. Zgodnie z nowelą przepisy w sprawie określenia przedmiotów należących do rolnika prowadzącego gospodarstwo, które nie podlegają egzekucji, zostają przeniesione do ustawy.

Ustawa o świadczeniu wyrównawczym dla osób uprawnionych do wcześniejszej emerytury z tytułu opieki nad dziećmi wymagającymi stałej opieki (projekt poselski) przewiduje, że osoby pobierające emerytury EWK (wcześniejsza emerytura z tytułu opieki nad dzieckiem wymagającym stałej opieki) będą miały wypłacane świadczenie wyrównawcze, jeśli ich emerytury są niższe niż świadczenie. Świadczenie wyrównawcze będzie przyznawane na wniosek osoby uprawnionej do emerytury lub renty EWK, złożony w ZUS lub innym organie, który je wypłaca. Świadczenie wyrównawcze przysługiwałoby miesięcznie w kwocie stanowiącej różnicę pomiędzy kwotami świadczenia pielęgnacyjnego a pobieranego świadczenia emerytalno-rentowego. Świadczenie to byłoby wypłacane wraz z emeryturą EWK, począwszy od 1 stycznia 2022 r.

Ustawa o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (projekt rządowy) uzupełnia przepisy dotyczące rozliczeń świadczeń przyznanych z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na rzecz ochrony miejsc pracy w ramach pomocy państwa w związku z epidemią COVID-19. Ma to usprawnić działania wojewódzkich urzędów pracy, które są zobowiązane do realizacji rozliczeń i kontroli wsparcia udzielonego z tego funduszu przedsiębiorcom. Nowela doprecyzowuje też przepisy o rozliczeniach i kontrolach, a także ewentualnych zwrotach środków, w tym zwrotów częściowych i całościowego dofinansowania. Nowela wprowadza również zmiany dla korzystających z pożyczek z Funduszu Pracy na podjęcie działalności gospodarczej lub na utworzenie stanowiska pracy. Przewiduje też zmianę okresu, na jaki można zawiesić działalność lub w jakim można nie zatrudniać pracownika na utworzonym dzięki pożyczce stanowisku pracy: z 6 miesięcy na okres powiązany z terminem odwołania stanu epidemii do 3 miesięcy od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Nowelizacja umożliwi ponadto ogłoszenie przez ministra rodziny programu mającego na celu aktywizację zawodową, integrację i aktywność społeczną cudzoziemców, będących w szczególnej sytuacji.

Ustawa o wsparciu przygotowania III Igrzysk Europejskich w 2023 roku (pilny projekt rządowy) ma umożliwić właściwą organizację zaplanowanych igrzysk, które odbędą się w Krakowie 21 czerwca–2 lipca 2023 r. Ustawa określa zasady wsparcia przygotowań do tej imprezy, w tym m.in. warunki przedsięwzięć w zakresie projektowania, budowy, przebudowy lub remontu stadionów i innych obiektów budowlanych na terytorium RP, niezbędnych do przeprowadzenia zawodów. Określa także sposób finansowania lub dofinansowania niektórych kosztów związanych z organizacją, przygotowaniem i realizacją przedsięwzięć zaplanowanych i wynikających z umowy Host City. W celu przygotowania i realizacji Igrzysk Europejskich województwo małopolskie ma utworzyć spółkę celową, której zadaniem będzie m.in. wykonywanie zadań z zakresu koordynowania i kontroli przygotowania i realizacji tego projektu. Maksymalny limit wydatków z budżetu państwa przeznaczony na dotacje dla tej spółki celowej wyniesie 160 mln zł. Minister właściwy do spraw kultury fizycznej będzie miał prawo monitorować jego wykorzystanie, a w wypadku stwierdzenia nieprawidłowości będzie mógł wdrożyć działania korygujące.

Izba przeprowadzi drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz ustawy – Prawo energetyczne. Komisja Nadzwyczajna ds. Klimatu, rozpatrując ustawę o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw (projekt poselski), dostrzegła potrzebę wprowadzenia zmian legislacyjnych wykraczających poza materię ustawy i przedstawiła wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz ustawy – Prawo energetyczne. Projekt ustawy m.in. wprowadza definicje nowych podmiotów, które mogą funkcjonować na rynku: elektroprosument, elektroprosument zbiorowy, elektroprosument wirtualny i agregator sprzedaży. Przepisy określają także zasady działania wprowadzonego systemu. Projektodawcy zaproponowali aby ustawa weszła w życie 1 lipca 2022 r., co zapewni ich zdaniem zachowanie odpowiedniego okresu vacatio legis. Wejście w życie proponowanej ustawy będzie wymagało wydania nowych aktów wykonawczych.

Senat przeprowadzi również drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o obszarach morskich (inicjatywa grupy senatorów), który umożliwia gminom nadmorskim wykorzystywanie pasa technicznego, na którym znajdują się plaże, w celach rekreacyjnych, turystycznych, sportowych i kulturalnych z zachowaniem wymogów bezpieczeństwa i ochrony środowiska. O zamiarze skorzystania z tego uprawnienia gmina będzie musiała zawiadomić właściwego dyrektora urzędu morskiego, wskazując m.in. rodzaj, miejsce i okres wykorzystywania pasa technicznego, a także podmiot, który w imieniu gminy będzie wykorzystywał ten pas. Okres wskazany w zawiadomieniu nie może być dłuższy niż 10 lat. Dyrektor urzędu morskiego będzie mógł wyrazić sprzeciw co do rodzaju, miejsca, okresu lub sposobu wykorzystania pasa technicznego.

Na 33. posiedzeniu zaplanowano także podjęcie następujących uchwał.

Uchwała w sprawie obecnego stanu ochrony zdrowia (inicjatywa grupy senatorów) stanowi wyraz zaniepokojenia senatorów kryzysowym stanem systemu ochrony zdrowia w Polsce. Jak czytamy w projekcie, „Wyzwań jest wiele, w szczególności należą do nich: niedofinansowanie, brak pracowników, nieefektywność profilaktyki i potrzeba leczenia pacjentów zgodnie ze standardami europejskimi i światowymi”. Senat „jest zaniepokojony biernością rządu, bowiem rolą państwa jest ochrona zdrowia i życia, a w razie zagrożenia – ich ratowanie”, a w związku z zaistniałą sytuacją „apeluje do rządu Rzeczypospolitej Polskiej o pilne podjęcie odpowiednich działań zmierzających do porozumienia z przedstawicielami środowisk medycznych w celu możliwie najpełniejszej realizacji ich postulatów”.

Uchwała w sprawie ustanowienia roku 2022 Rokiem Ignacego Łukasiewicza (inicjatywa grupy senatorów) ma na celu upamiętnienie postaci tego twórcy przemysłu naftowego. W projekcie uchwały przypomniano, że „Ignacy Łukasiewicz wyprzedził Amerykanów i Rumunów. Był też wynalazcą lampy naftowej (…), doprowadził do rozwoju Podkarpacia, a stopniowo znacznej części polskich ziem pod zaborami. Jego liczni następcy – przemysłowcy naftowi doprowadzili do rozkwitu tej gałęzi polskiej gospodarki. Senatorowie przypominają również zaangażowanie Ignacego Łukasiewicza w działalność niepodległościową.„Senat, szczególnie ze względu na wielkie i niezwykłe zasługi Ignacego Łuksiewicza dla przemysłu i gospodarki Polski, a także Jego zaangażowanie w walkę o niepodległość Ojczyzny oraz dbałość o pracowników, ustanawia rok 2022 Rokiem Ignacego Łukasiewicza” – czytamy w projektowanej uchwale.

Uchwała ustanawiająca rok 2022 Rokiem Brunona Schulza (inicjatywa grupy senatorów) przypomina, że w 2022 r. przypada 130. rocznica urodzin i 80. rocznica tragicznej śmierci tego artysty o żydowskich korzeniach, który podobnie jak Julian Tuwim i Antoni Słonimski bardzo mocno zaistniał w polskiej literaturze. Jego twórczość wpisała się na dobre w kanon literatury światowej i jest znana nawet w najbardziej odległych kulturowo miejscach świata. „Jako człowiek o niezwykłej wyobraźni, inteligencji i kreatywności z pewnością zasługuje na miano ambasadora polskiej kultury na świecie” – czytamy w uchwale.

Uchwała ustanawiająca rok 2022 Rokiem Botaniki(inicjatywa grupy senatorów). W 100-lecie powstania Polskiego Towarzystwa Botanicznego Senat pragnie uhonorować polskich botaników i ich osiągnięcia, a także docenić cywilizacyjne znaczenie tej dziedziny nauki. „Chcemy, aby Rok Botaniki przyniósł jeszcze większe uznanie w naszym społeczeństwie dla roli nauki, w szczególności botaniki, oraz jej wkładu w rozwój gospodarki i wpływu na nasze życie codzienne” – napisali senatorowie.


24.11.2021 XXXIII Posiedzenie Senatu RP Fot: Grzegorz Krzyżewski / Senat RP

24.11.2021 XXXIII Posiedzenie Senatu RP. Fot: Grzegorz Krzyżewski / Senat RP: Andrzej Pająk

24.11.2021 XXXIII Posiedzenie Senatu RP. Fot: Grzegorz Krzyżewski / Senat RP: Andrzej Pająk, Przemysław Błaszczyk

opublikowano: 24.11.2021; ostatnia aktualizacja: 25.11.2021 15:41