08.04.2023 12:38 | Źródło: naukawolsce.pl

Ptasie jaja - w kropki, paski, a także różnokolorowe - czyli, ptasie pisanki na wystawie w kampusie Uniwersytetu w Białymstoku

Różnorodne jaja: nakrapiane, w paski, okrągłe czy ważące ponad 1,5 kg, należące do różnych gatunków ptaków, jak pingwiny, emu, ale też czajka czy myszołów - można oglądać na wystawie "Ptasie pisanki", prezentowanej na Wydziale Biologii Uniwersytetu w Białymstoku.

Przygotowaną przez Uniwersyteckie Centrum Przyrodnicze (UCP) im. Profesora Andrzeja Myrchy wystawę będzie można oglądać do końca czerwca w holu Wydziału Biologii UwB, który mieści się w kampusie uczelni.

Na wystawie - jak informuje UwB - prezentowane są jaja dziewiętnastu gatunków ptaków żyjących w różnych szerokościach geograficznych, ale też przedstawicieli krajowej awifauny. Można zobaczyć oryginalne jaja trzech gatunków pingwinów, emu, a także m.in. czajki, myszołowa, bataliona czy mewy. Natomiast na specjalnych planszach można zapoznać się ze zdjęciami jaj większej liczby gatunków, a także poznać szczegółowo budowę jaja i proces rozwoju ptasiego zarodka.

Jajko jest cudem natury, jest strukturą, w której rozwija się nowe życie: z jednej strony chroni młode pisklę, a z drugiej strony dostarcza pożywienia" – powiedziała cytowana w materiałach przesłanych mediom przez Uniwersytet w Białymstoku kierowniczka UCP, dr Anna Matwiejuk.

Badaczka dodała, że różnorodne kolory, plamki i desenie na jajkach to "swoisty kamuflaż, który ma zmylić drapieżnika". "Kolor skorupki jajka zależy od obecności swoistych barwników: protoporfiryny (odpowiada za kolor brązowy i jego odcienie, wraz z czerwonym, żółtym i czarnym), biliwerdyny (nadaje odcienie niebieskie i zielone) oraz jej chelatu z cynkiem. W skorupkach białych nie ma żadnego barwnika" - powiedziała.

Matwiejuk dodała, że białe jaja składają m.in. dziuplaki, czyli ptaki gniazdujące w dziuplach - np. sowy lub dzięcioły. Natomiast najbardziej kolorowe jajka mają np. emu. Badaczka powiedziała, że tuż po zniesieniu jaja są ciemnozielone, potem stają się czarne.

Z kolei drozd śpiewak - jak podaje uczelnia - znosi jaja turkusowe w czarne kropki, kos zwyczajny - niebieskozielone, pleszki zwyczajne – błękitne, a jaja czajki są brązowożółte w ciemniejsze plamy.

Matwiejuk zwróciła też uwagę na kształty jaj, np. sowy składają jaja okrągłe jak piłeczki, a ptaki gniazdujące na klifach, takie jak nurzyki - stożkowate. Natomiast czajki, które budują gniazda na ziemi - gruszkowate. "Jaja nurzyków mają ponadto niezwykły spiczasty kształt i niesamowite kolory, cechują się najbardziej bogatą paletą barw. Uchodzą za jedne z najpiękniejszych jaj na świecie" - dodała Matwiejuk.

Uczelnia podała, że biorąc pod uwagę wielkość jaj, to największym jest jajo strusia, które waży ponad 1,5 kg, a najmniejszym - jajo kolibra hawajskiego o wadze 0,4 g. "Wśród naszych krajowych ptaków największe są jaja łabędzi, żurawi, orłów, bielików czy bocianów. Najmniejsze jaja znoszą zaś czyżyki i mysikróliki – ważą około grama" - napisała w komunikacie uczelnia.(PAP)

Nauka w Polsce, Sylwia Wieczeryńska

zdjęcia: materiały prasowe Uniwersytet w Białymstoku / opublikowano: 07.04.2023