Parlamentarny zespół ds. dzieci: opieka nad chorymi z wrodzonymi wadami serca - model opieki kardiologicznej – od płodu - do dorosłości

W trakcie dyskusji wybitni specjaliści z dziedziny kardiologii dziecięcej i interwencyjnej u najmłodszych alarmowali, że w tych specjalnościach mamy do czynienia z zapaścią kadrową. Jak podkreślali, wobec dramatycznych braków kadrowych i starzenia się specjalistów z tej dziedziny boją się o jej przyszłość w Polsce. Obecnie dziecięcą kardiologię w naszym kraju „obsługuje” 12 osób, a w wypadku pewnej grupy skomplikowanych wad serca operacje wykonuje zaledwie 6 specjalistów. Przypominano też, że kształcenie kardiologia dziecięcego trwa 15 lat. Ustosunkowując się do głosów w debacie, dyrektor Departamentu Lecznictwa w Ministerstwie Zdrowia Michał Dzięgielewski stwierdził, że resort dostrzega sygnalizowane problemy i pracuje nad programem naprawczym. Przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. Dzieci senator Alicja Chybicka zapowiedziała natomiast, że zespół skieruje pismo do Ministerstwa Zdrowia o zorganizowanie spotkania kardiologów dziecięcych, parlamentarzystów i przedstawicieli resortu w celu wpracowania rozwiązań, które uzdrowią sytuację tej branży medycyny. O sformułowanie propozycji w tym zakresie zwróciła się do obecnych na posiedzeniu specjalistów kardiologów.

Inny zgłaszany w dyskusji problem dotyczył uelastycznienia granicy wiekowej pacjentów przechodzących spod opieki kardiologów dziecięcych do ośrodków dla dorosłych.

Podczas posiedzenia obecny stan leczenia wrodzonych patologii układu krążenia i perspektyw ich leczenia omówiła dr n. med. Maria Miszczak-Knecht, konsultant krajowy w dziedzinie kardiologii dziecięcej. Jej zdaniem z perspektywy lekarzy kardiologów najważniejsze jest zapewnienie ciągłości leczenia i opieki – od płodu do dorosłego. Jak wskazywała, wśród wad wrodzonych  30% stanowią wady kardiologiczne, na 1000 dzieci rodzi się ośmioro z wrodzoną wadą serca, spośród których 20% będzie wymagało interwencji chirurgicznej już w pierwszych dniach życia. Dynamiczny rozwój dziecięcej kardiologii interwencyjnej spowodował 90-procentowy wzrost przeżywalności noworodków z wadami serca; od 2 do 23 lat wydłużyła się długość życia osób z bardzo ciężkimi wadami serca. Powoduje to konieczność stworzenia nowej jakości postępowania z takimi pacjentami. Obecnie szacuje się, że w Polsce pacjentów żyjących z poważnymi wadami serca jest około 100 tys. Od strony medycznej jest to grupa niezwykle trudna do prowadzenia, m.in. w związku z odległymi problemami medycznymi i dużym zróżnicowaniem patologii zdrowotnych. Jeżeli chcemy zapewnić takim pacjentom wysoki poziom opieki i leczenia muszą się nimi zająć w profesjonalnych ośrodkach wybitni specjaliści także z dziedziny rehabilitacji czy psychologii. Jak podkreśliła dr n. med. Maria Miszczak-Knecht, pacjent z wadą wrodzoną serca wymaga opieki od urodzenia do śmierci, a wobec rozwoju kardiologii właściwie już od etapu życia płodowego. Powinno to stanowić najważniejszy element spojrzenia na całe spektrum problemów, które „idą” za takim pacjentem przez całe życie.

„Tak to się zaczyna – kardiologia prenatalna” to, temat wystąpienia prof. dr hab. Joanny Dangel, kierownika Zakładu Kardiologii Perinatalnej i Wad Wrodzonych CMKP. Jak podkreśliła, postęp w leczeniu wad wrodzonych stał się możliwy dzięki badaniom przesiewowym prowadzonym przez lekarzy położników. Ostateczna konsultacja leczenia wady płodu leży jednak po stronie kardiologa dziecięcego. W jej ocenie niezwykle ważne jest także umiejętne informowanie rodziców o tym, że oczekiwane przez nich dziecko ma wrodzoną wadę serca i będzie to wymagało długotrwałego leczenia, często do końca życia.

Na złożoność procesu diagnostyczno-terapeutycznego u pacjentów z wadą wrodzoną serca zwróciła uwagę prof. Grażyna Brzezińska-Rajszys, kierownik Pracowni Interwencji Sercowo-Naczyniowych w Centrum Zdrowia Dziecka. W jej ocenie wada wrodzona serca stanowi wyzwanie na całe życie.


fot. Marta Marchlewska-Wilczak, Kancelaria Senatu
opublikowano: 14.01.2022