RPO: użycie wysięgnika przez policjantów – bez oparcia w przepisach. KGP potwierdza stanowisko KSP

Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Stanisław Trociuk zwrócił się do komendanta głównego policji gen. insp. Jarosława Szymczyka o zbadanie sprawy i poinformowanie o ustaleniach i ewentualnie podjętych działaniach.

RPO na podstawie informacji w mediach podjął z własnej inicjatywy sprawę działań Policji 10 stycznia 2023 r. w Warszawie wobec osób w mieszkaniu w okolicy pl. Piłsudskiego. Chodzi zwłaszcza o obserwowanie mieszkania przez policjantów ze strażackiego wysięgnika.

12 stycznia 2023 r. RPO zwrócił się do komendanta stołecznego Policji o wyjaśnienia,  w tym o podanie podstaw w faktycznych i prawnych tych czynności.

Odpowiedź z 7 lutego 2023 r. głosi, że działania podjęto na terenie bezpośrednio przyległym do obszaru zabezpieczanego zgromadzenia cyklicznego, a wśród jego uczestników były m.in. osoby ochraniane przez Służbę Ochrony Państwa. 

Jako podstawę działań KSP wskazał m.in. art. 15 ust. 1 pkt 9 lit. a ustawy o Policji. Zgodnie z  nim policjanci realizując ustawowe zadania mają prawo sprawdzenia prewencyjnego w celu ochrony przed bezprawnymi zamachami na życie lub zdrowie osób lub mienie lub w celu ochrony przed nieuprawnionymi działaniami skutkującymi zagrożeniem życia lub zdrowia lub bezpieczeństwa i porządku publicznego lub zapobiegania zdarzeniom o charakterze terrorystycznym - osób w związku z ich dostępem na teren obiektów lub obszarów ochranianych przez Policję lub w związku z zabezpieczeniem przez Policję imprez masowych lub zgromadzeń, bagaży lub przedmiotów posiadanych przez te osoby, a także środków transportu lądowego, powietrznego lub wodnego lub pojazdów, którymi się poruszają w związku z dostępem do tych obiektów lub obszarów.

Wskazany przepis nie przewiduje zatem kompetencji Policji do sprawdzenia prewencyjnego lokalu. A skorzystanie ze strażackiego wysięgnika i obserwację z niego mieszkania trudno nazwać sprawdzeniem prewencyjnym osób w lokalu. Zgodnie bowiem zgodnie z art. 15 g ustawy o Policji sprawdzenie prewencyjne polega m.in. na manualnym sprawdzeniu osoby, zawartości jej odzieży oraz przedmiotów znajdujących się na jej ciele lub posiadanych.

Ponadto  art. 15 ust. 1 pkt 9 lit. a przewiduje uprawnienie Policji do dokonywania sprawdzenia prewencyjnego osób w związku z ich dostępem na teren obiektów lub obszarów ochranianych przez Policję lub w związku z zabezpieczeniem przez Policję imprez masowych lub zgromadzeń. W ocenie Rzecznika przebywanie w prywatnym mieszkaniu położonym na terenie przyległym do obszaru zabezpieczanego przez Policję w żadnym stopniu nie wypełnia dyspozycji tego przepisu

Wskazać zatem należy, że działania funkcjonariuszy nie miały oparcia w przywołanym przez komendanta stołecznego Policji przepisie ustawy o Policji ani w innym przepisie prawa. Zarazem stanowiły równocześnie ingerencję w sferę praw i wolności obywatelskich, w tym w konstytucyjne prawo do ochrony życia prywatnego (art. 47 Konstytucji RP).

II.519.43.2023

Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich

DOKUMENTY POD ADRESAMI:

https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/2023-02/Do_KGP_wysiegnik_mieszkanie_10.02.2023.pdf ;

https://bip.brpo.gov.pl/sites/default/files/2023-03/Odpowiedz_KGP_wysiegnik_mieszkanie_9.03.2023.pdf ;

autor informacji: Łukasz Starzewski; data publikacji: 2023-02-16 14:00:00 / 2023-03-17 20:04:05; osoba udostępniająca: Łukasz Starzewski

foto tematyczne: policja.pl