ZGŁOŚ NIELEGALNE POSTĘPOWANIE Z ODPADAMI

W ostatnich latach nasila się zjawisko porzucania odpadów przez nieuczciwe podmioty gospodarujące odpadami. Odpady nielegalnie deponowane są na terenach leśnych, wyrobiskach poeksploatacyjnych, opuszczonych terenach przemysłowych. Duży problem stanowi również porzucanie odpadów przez nieuczciwe podmioty w pomieszczeniach i na posesjach osób prywatnych.

W związku z tym Główny Inspektor Ochrony Środowiska ostrzega właścicieli gruntów oraz magazynów pod wynajem przed działalnością oszustów. Firmy wynajmują magazyny i inne nieruchomości pod pozorem legalnej działalności i gromadzą tam odpady bez wiedzy właściciela, a po wypełnieniu obiektu zaprzestają działalności i znikają.

Oszuści działają zazwyczaj według prostego schematu. Umowę z właścicielem podpisuje doraźnie powołana firma, nieoficjalnie współpracująca z nieuczciwym podmiotem. Wynajmowany teren w krótkim czasie zostaje zapełniony odpadami, a następnie firma znika z rynku, pozostawiając problem właścicielowi.

Zgodnie z ustawa o odpadach, posiadacz odpadów jest obowiązany do ich niezwłocznego usunięcia z miejsca nieprzeznaczonego do ich składowania lub magazynowania. W przypadku, gdy nie uda się odnaleźć podmiotu który zdeponował nielegalnie odpady, obowiązek usunięcia odpadów spoczywa więc na właścicielu nieruchomości, który musi ponieść całkowity koszt ich utylizacji.

Dlatego należy zachować dalece idącą ostrożność, dokładnie weryfikować firmy, z którymi zawierane są umowy oraz regularnie kontrolować wynajmowane pomieszczenia i grunty. W przeciwnym wypadku kosztem utylizacji takich odpadów, który często może wynosić kilka milionów złotych, mogą zostać obciążeni właściciele gruntów.

Ograniczone zaufanie oraz rzetelna analiza umów i osób z którymi je zawieramy mogą zaoszczędzić sporych kłopotów finansowych. Należy pamiętać, że przyjmując na swój teren odpady, bierzemy na siebie olbrzymi koszt ich utylizacji, o który wzbogaciła się zorganizowana grupa przestępcza.

Jednocześnie Główny Inspektor Ochrony Środowiska apeluje do wszystkich aby uważnie obserwowali swoje najbliższe otoczenie i niezwłocznie informowali Policję oraz Inspekcję Ochrony Środowiska o podejrzeniu nielegalnego postępowania z odpadami lub niezgodnego z prawem korzystania ze środowiska.

W celu ułatwienia zgłaszania tego rodzaju nielegalnej działalności na stronie internetowej Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska został stworzony specjalny interaktywny formularz, który w sposób łatwy i sprawny umożliwia zgłoszenie np. nielegalnego składowiska odpadów /przekierowanie/ gios.gov.pl/pl/zglos-interwencje. Wystarczy wskazać lokalizację danego miejsca i dodać krótki opis danego zgłoszenie (ewentualnie zamieszczając do niego zdjęcie). Zgłoszenia można dokonać również w sposób anonimowy.

Wszystkie zgłoszenia dokonane elektronicznie trafiają bezpośrednio do Departamentu Zwalczania Przestępczości Środowiskowej, który po ich dokładnej analizie podejmuje decyzję o dalszych działaniach w sprawie.

Pamiętajmy o odpowiedzialności za nasze dobro wspólne jakim jest środowisko – dzięki wspólnym działaniom organów ochrony środowiska oraz obywateli chronimy je i razem ograniczmy negatywne skutki działalności mafii śmieciowej.

W związku z pojawiającymi się w mediach informacjami dotyczącymi pożarów odpadów i międzynarodowego przemieszczania odpadów Główny Inspektorat Ochrony Środowiska wyjaśnia:

Spośród kilku lokalizacji, w których w ostatnich dwóch tygodniach doszło do pożarów odpadów tylko w jednym przypadku znajdowały się odpady nielegalnie przywiezione z zagranicy.

Dotyczyło to pożaru na terenie firmy Green-Tec Solution w Zgierzu. Jedynie niecałe 3% płonących odpadów (400 ton ze składowanych 15 000 ton) stanowiły nielegalnie przywiezione z Wielkiej Brytanii odpady pochodzenia komunalnego (mieszanina tworzyw sztucznych, odpadów opakowaniowych i odpadów remontowo budowlanych). Żaden z pożarów, które miały miejsce w 2018r. nie dotyczył odpadów przywiezionych do Polski na podstawie zezwoleń Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (GIOŚ).

Nielegalny przywóz odpadów do Polski jest przestępstwem wymienionym w kodeksie karnym, zagrożonym karą więzienia i podlega ściganiu przez wyznaczone organy (Policja, Straż Graniczna, Krajowa Administracja Skarbowa).

Główny Inspektor Ochrony Środowiska wydaje zezwolenia na przywóz odpadów niebezpiecznych (np. zużytych olejów, akumulatorów, czy zmieszanych odpadów budowlanych). Zezwolenia na przywóz odpadów wydawane są tylko w sytuacji, gdy w opinii Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska nie ma zastrzeżeń do działalności krajowej instalacji przetwarzającej przywożone odpady.

Główny rodzaj odpadów na które GIOŚ wydaje decyzje, stanowiącym w poszczególnych latach od 23 do 40% całej przywiezionej masy odpadów, to odpady stałe i mokre z odpylania spalin z przemysłu metali nieżelaznych i przemysłu stalowniczego. Liczący się corocznie strumień przywożonych odpadów to również odpady przepracowanych olejów czy zużytych akumulatorów.

Ww. odpady są cennym źródłem surowców wtórnych. Przykładowo odpady cynkonośne są cennym surowcem dla hut cynku, gdyż zawartość metali w odpadach jest porównywalna lub wyższa od zawartości w naturalnych rudach.

Wykorzystanie odpadów jako źródła surowców wtórnych w gospodarce jest jednym z elementów circular economy czyli gospodarki o obiegu zamkniętym. Zgodnie z nią odpady należy traktować jako surowce, które w możliwie największym stopniu należy wykorzystać w gospodarce.

Według danych Eurostatu tylko w 2015 roku, państwa Unii Europejskiej wysłały 18 mln ton odpadów na podstawie wydanych zezwoleń przez właściwe organy. Tak np. Niemcy sprowadziły ponad 6,5 mln ton odpadów do dalszego przetwarzania, zaś Polska jedynie 153 tysięcy ton.

Zgodnie z przepisami dotyczącymi przemieszczania odpadów pomiędzy krajami Unii Europejskiej, nie jest wydawane zezwolenie na przywóz do Polski wysegregowanych odpadów o jednorodnym składzie (np. złomu, plastików, szkła czy makulatury). Odpady te są przemieszczane pomiędzy krajami członkowskimi zgodnie z zasadami swobodnego przemieszczania towarów, z odpowiednimi dokumentami przewozowymi.

Istotnym problemem jest kwestia sprowadzania zmieszanych odpadów komunalnych z zagranicy. Odpady te pochodzą z gospodarstw domowych. Ich przywóz do Polski zakłóciłby pozyskanie surowcowych frakcji z odpadów komunalnych wytwarzanych w Polsce.

Pomimo, że prawo Unii Europejskiej dopuszcza możliwości wydania zgody na przywóz zmieszanych odpadów komunalnych Główny Inspektor Ochrony Środowiska nigdy nie wydał zezwolenia na przywóz do Polski takich odpadów.

Każda sytuacja w której pojawiają się odpady komunalne przywiezione do Polski jest przykładem nielegalnych działań nieuczciwych przedsiębiorców działających w tzw. „szarej strefie” gospodarowania odpadami a GIOŚ po ujawnieniu takich przypadków każdorazowo współpracuje z organami zagranicznymi w celu zorganizowania ich zwrotu do kraju skąd przyjechały.


Główny Inspektorat Ochrony Środowiska


opublikowano: 06.06.2018