Propozycje i uwagi BCC do projektu ustawy Prawo zamówień publicznych oraz przepisów wprowadzających

Zgodnie z deklaracjami projektodawcy, celem jest zapewnienie efektywności i przejrzystości udzielanych zamówień publicznych z uwzględnieniem polityki państwa i wsparcia rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, a także promowanie innowacyjności i zapewnianie spójności regulacji. Projekt ma również stanowić sposób realizacji Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.

Zgodnie z uzasadnieniem, projekt ma stanowić odpowiedź na następujące problemy:

1. brak powiązania wydatków z realizacją polityki oraz celów strategicznych państwa;

2. dużą liczbę wyłączeń spod reżimu systemu zamówień publicznych, które negatywnie wpływają na transparentność i dostępność zamówień publicznych;

3. wybieranie rozwiązań najtańszych zamiast najbardziej efektywnych w dłuższym okresie;

4. nieproporcjonalny do potencjału udział przedsiębiorców z sektora MŚP w rynku zamówień publicznych;

5. nieefektywne zarządzanie procesem zakupowym od planowania udzielenia zamówienia, przygotowania postępowania po podsumowanie jego realizacji;

6. koncentracja zamawiających na spełnieniu wymogów formalnych zamiast na uzyskaniu najlepszego jakościowo produktu lub usługi;

7. niski odsetek zamówień udzielonych w innych trybach niż przetarg nieograniczony i wolna ręka (negocjacje z ogłoszeniem, dialog konkurencyjny, negocjacje bez ogłoszenia oraz partnerstwo innowacyjne i licytacja elektroniczna stanowią zaledwie 1,27% postępowań);

8. zmniejszające się zainteresowanie wykonawców rynkiem zamówień publicznych (w 2017 r. w ok. 43% postępowań złożona została tylko jedna oferta);

9. ograniczoną dostępność do środków odwoławczych do Krajowej Izby Odwoławczej (KIO) oraz skarg na wyroki KIO do sądów powszechnych;

10. niejednolitość orzecznictwa KIO i sądów powszechnych w przedmiocie zamówień publicznych;

11. brak wyodrębnionej i uproszczonej procedury udzielania zamówień poniżej progów unijnych;

12. rozproszony i nieefektywny system kontroli;

13. brak przejrzystości ustawy wywołany licznymi nowelizacjami.

Projektodawca trafnie zdiagnozował aktualne problemy dotyczące obowiązującego prawa zamówień publicznych oraz zdefiniował zasługujące na aprobatę cele regulacji. Poszczególne rozwiązania zaproponowane w projekcie zostały zaopiniowane przez BCC w ujęciu problemowym, ze szczególnym podkreśleniem elementów projektu ocenionych krytycznie.

Ogólnie rzecz biorąc, zdaniem BCC, projekt wymaga dopracowania przed ostatecznym przyjęciem, niemniej jednak zasługuje na pozytywną ocenę i może przynieść w praktyce poprawę sytuacji na rynku zamówień publicznych. Wejście w życie zmian proponowanych w projekcie, po jego dopracowaniu i uwzględnieniu zgłaszanych uwag (w szczególności dotyczących ryzyka sprzeczności z prawem Unii Europejskiej oraz ryzyka naruszenia zasad równości i niedyskryminacji), może w rzeczywistości realnie przyczynić się do realizacji celów zaprezentowanych w uzasadnieniu do projektu ustawy.

Kontakt do eksperta: 

dr Łukasz Bernatowicz

ekspert BCC ds. infrastruktury, prawa budowlanego i zamówień publicznych, minister infrastruktury w Gospodarczym Gabinecie Cieni BCC, członek RDS, członek Rady Zamówień Publicznych

tel. 502 066 619

e-mail: lukasz.bernatowicz@bcc.org.pl